در اين مقام، سه چيز را مي توان به عنوان عوامل ايجاد ياس بررسي کرد:

1 - بي هدفي: يکي از اموري که انسان را دچار خمود و سستي و ياس نموده و از تلاش و کوشش و حرکت باز مي دارد، بي هدفي است. چرا که حرکت جهت مي خواهد، و انسان بي هدف جهت ندارد.

2 - عدم ايمان به هدف: ممکن است مردمي هدفي و خواسته اي هم داشته باشند ولي به آن حد به هدفشان ايمان نداشته باشند که حاضر باشند براي رسيدن به آن فداکاري و از خود گذشتگي کنند. يعني ارزش آن را دريافت نکرده باشند.



[ صفحه 18]



3 - عدم درک لياقت و شايستگي خود: تنها هدف داشتن و به هدف ايمان داشتن کافي نيست، چرا که ممکن است با بودن هر دو، انسان در اثر عواملي، خويشتن خويش را گم کرده، و به خود ايمان نداشته باشد، و خود را لايق رسيدن به آن هدف نداند.