بازگشت

محي الدين عربي


ابوبکر محمد بن علي بن محمد بن عربي حاتمي طائي اندلسي معروف به محي الدين بن عربي ملقب به شيخ الاکبر، فيلسوف. در مرسيه (اندلس) تولد يافت و به اشبيليه منتقل شد، و بعد به شام و روم و عراق و حجاز سفر کرد. مردم مصر به خاطر شطحات، وي را طرد نمودند و حتي برخي خواستند که خونش بريزند. وي را مدتي حبس کردند. سپس علي بن بجائي سعي در آزادي او نمود و وي را در دمشق اسکان داد تا اينکه در آنجا وفات نمود. همچنان که ذهبي مي گويد: رهبر قائلين وحدت وجود است و از آثار او 400 کتاب و نامه بر جا مانده که از جمله آنها مي توان الفتوحات المکيه، 10 ج در تصوف و علم النفس، مفاتيح الغيب و تعريفات و شاهد اسرار قدسي - را نام برد. (الاعلام، ج 6: ص 281 (بدانيد که مهدي عليه السلام بايد ظهور کند، ولي او ظهور نمي کند مگر اينکه زمين پر از ظلم و ستم شود و او آن را پر از عدل و داد کند، اگر چه جز يک روز از عمر دنيا باقي نمانده باشد خداوند آن روز را چندان طولاني مي کند که اين خليفه به خلافت رسد. مهدي از عترت رسول خدا صلي الله عليه و آله و از فرزندان فاطمه عليهم السلام است. جدش حسين بن علي بن ابي طالب است، پدر او حسن عسکري فرزند امام علي النقي، فرزند امام محمد تقي، فرزند امام علي الرضا، فرزند امام موسي کاظم، فرزند امام جعفر صادق، فرزند امام محمد باقر، فرزند زين العابدين، فرزند امام حسين، فرزند علي بن ابي طالب است. او هم نام رسول خدا صلي الله عليه و آله است. مسلمانان در بين رکن و مقام با او بيعت مي کنند. او خلقا و خلقا شبيه پيامبر صلي الله عليه و آله است. [و اين مطلب براي او امتيار است چرا که] هيچ کس در اخلاق بي نظير پيامبر [که خداوند درباره آن مي فرمايد:]



[ صفحه 47]



(انک لعلي خلق عظيم) به آن حضرت شبيه نيست.... [1] .



[ صفحه 48]




پاورقي

[1] الفتوحات المکيه، باب. 366 در پايان گفتار محي الدين لازم به ذکر مي دانيم که در نسخ چاپي و خطي فتوحات که تا کنون ديده ايم اسامي ائمه معصومين از امام زمان تا اميرالمومنين عليه السلام نيست. نسخه نويسان يا ناشران فتوحات اين قسمت را که شاهد صادقي بر مدعاي شيعيان در تطبيق مهدي آخر الزمان به امام زمان محمد بن الحسن العسکري بوده است، غافل از اينکه عبدالوهاب شعراني با مقامي شامخي که نزد عموم اهل تسنن دارد، مستقيما از فتوحات نقل کرده، و نقل او به تنهايي براي استناد ما کافي است. به خصوص که بسياري از علماي بعدي اهل سنت آن را از شعراني نقل کرده اند، مانند: حمزاوي، و موودي و عبدالرحمن صوفي و محمد بن صبان مصري. محدث بزرگوار حاج ميرزا حسين نوري در کتاب نجم الثاقب (ج اسلاميه، ص 123) مي نويسد: در کشف الظنون در (باب فاء) از عبدالوهاب شعراني نقل کرده که وي در لواقح الانوار گفته است: پس از آن که فتوحات را تلخيص کرده، دانشمند شريف شمس الدين محمد بن ابوطيب مدني متوفا به سال 955 بر ما وارد شد، و نسخه اي از فتوحات را به ما نشان داد که با نسخه اي که خط محي الدين در آن بود مقابله کرده بود. آن قسمت از فتوحات را که در آن ترديد داشتم و حذف کرده بودم، در آن نديدم. و از اينجا متوجه شدم نسخه هاي فتوحات که هم اکنون در مصر هست همه آنها را از روي نسخه اي که مورد دستبرد واقع شده است، استنساخ کرده اند!.