اينک به بعضي از نشانه ها که غير حتمي است يعني در رويات تصريح نشده به اين که از محتومات و مسلميات است



[ صفحه 116]



و بدا در آن راه ندارد و شيخ مفيد در ارشاد و طبرسي در اعلام و ديگران نيز نقل نموده اند. بعضي از نشانه هاي مربوط به زمان غيبت به طور سربسته هست يعني مقارن ظهور آن جناب نيست و بيشتر آنها واقع شده نظير انقراض حکومت بني العباس يا خراب شدن کوفه و فتنه و فساد در بصره و طغيان دجله. البته شکي نيست هر کس وقت ظهور آن حضرت را معين کند، دروغگو و ملعون است کذب الوقاتون. اينجا به بعضي از خصوصيات آخرالزمان که در روايات رسيده است اشاره کنم.