نظير همين غيبت را ساير ائمه اطهار حتي خود پيامبر (ص) داشته اند ولي بنحوي خفيف تر، مثلا هنگام هجرت که پيامبر سه روز در غار ثور توقف کرد، سپس عازم يثرب گرديد، از انظار غايب بود واحدي جز ابوبکر نمي دانست که آن حضرت در کجا پنهان است. در همين سفر بود که متجاوز از ده روز در قبا دو فرسخي يثرب اقامت کرد که نيز احدي جز ابوبکر از جا و مکان زندگي و اقامت حضرت اطلاع نداشت. و اين نيز نوعي غيبت است. و بهمين منوال، همه امامان نسبت به کثيري از شيعيان خود حالت غيبت را داشته اند مثلا: حضرت علي (ع) نسبت به گروهي از مسلمانان و مردم، که آن بزرگوار را مي شناختند حالت ظهور را داشتند ولي نسبت به ساير مردم که اهل آن شهر و ديار نبودند حالت غيبت را. زيرا اينان اولا آن حضرت را نمي ديدند ثانيا اگر هم روزي به مدينه يا کوفه مي آمدند و حضرت را مي ديدند نمي شناختند مگر آن که معرفي بعمل مي آمد. و يا: امام صادق را فقط مردم مدينه مي شناختند ولي ساير مردم از بلخ تا بخارا او را نمي شناختند... و نيز: هنگامي که امام هفتم حضرت موسي بن جعفر (ع) در زندان هرون الرشيد محبوس بود حالت غيبت را داشت زيرا گروه



[ صفحه 18]



کثيري از شيعيان، تا مدتها جا و مکان حضرت را نمي دانستند که در کجا زنداني است. [1] .

البته چنانکه ياد شد، غيبت اين بزرگواران کوتاه بوده ولي غيبت حضرت حجت (ع) طولاني است که خود بحث اساسي اين نوشته است و بزودي به بيان آن خواهيم پرداخت.



[ صفحه 21]