آيات و اخبار بسيار که دلالت دارند بر اينکه هر چيز که در امتهاي سابقه واقع گرديده بايد در اين امت جاري و واقع گردد حذو النعل بالنعل و القذه بالقذه و شک و شبهه نيست در وقوع غيبت در امتهاي سابقه از براي انبيا و اوصيا و غير ايشان پس در اين امت هم بايد مانند آن وقوع يابد از براي نبي و وصي و غيبت از براي پيغمبر ما صلي الله عليه و آله و سلم در غار واقع گرديد اما از براي امامان ما غيبتي وقوع نيافته پس غيبت وصي در اين امت غيبت آن حضرت باشد و هو المطلوب اما آيات را که بر اين مطلب بتفسير مفسرين و معصومين مثل آيه شريفه لترکبن طبقا عن طبق که جمعي از مفسرين تفسير باين کرده اند بايد وارد شود بر شما هر چه بر سابقين وارد شده از سنن و احوال و آيه و کم ارسلنا من نبي في الاولين و ما ياتيهم من نبي الا کانوا به يستهزون فاهلکنا اشد منهم بطشا و مضي مثل الاولين و آيه ديگر و قد خلت سنه الاولين مثل آيه سنه من قد ارسلنا قبلک و لا تجد لسنتا تحويلا و آيه سنه الله التي قد خلت من قبل و لن تجد لسنه الله تبديلا و آيه سنه الله في الذين خلوا من قبل و کان امر الله قدرا مقدورا و آيه خضتم کالذي خاضوا و غير اينها از آياتي که ظاهر يا اينکه تفسير باين شده - و اما اخبار پس از طريق خاصه و عامه بسيار است - علامه مجلسي در کتاب بحار ميگويد: ثابت شده باخبار متظافره اينکه هر چيز در امم سابقه واقع شده نظير آن در اين امت واقع ميشود - و صدوق در اين باب کتابي تصنيف کرده و آنرا کتاب حذو النعل بالنعل ناميده - و شيخ حر عاملي در کتاب ابقاظ الهجعه گفته احاديث در اين باب از طرق عامه و خاصه بسيار است و علماي ما در اين باب کتابها نوشته‌اند - و بالجمله صدوق در اکمال روايت کرده باسناد خود از صادق عليه السلام از پدران خود از رسول الله صلي الله عليه و آله و سلم که فرمود هر چيز در امم سالفه بوده مثل آن در اين امت خواهد بود حذو النعل بالنعل و القذه بالقذه علي بن ابراهيم در تفسير خود روايت کرده از رسول الله در تفسير آيه لترکبن طبقا عن طبق فرمود بايد جاري شود بر شما آن چيز که بر پيشينيان شما جاري گشته حذو النعل بالنعل و القذه بالقذه تخلف نخواهيد کرد از طريق ايشان شبر بشبر و ذراع بذراع و باع بباع حتي آنکه اگر يک نفر از ايشان بسوراخ سوسماري رفته باشد شما هم بايد برويد - و بروايت ديگر فرمود حتي آنکه اگر ماري از بنياسرائيل داخل سوراخي شده باشد هر آينه داخل شود در اين امت ماري مثل آن مار - و بروايت کفايه الاثر باسناد خود از ابن‌عباس مرد يهودي نعثل نام بر پيغمبر صلي الله عليه و آله و سلم وارد شد و از او مسائلي پرسيد و



[ صفحه 40]



جواب شنيد تا آنکه پيغمبر عليه السلام باو فرمود يا ابا عماره اسباط را ميشناسي عرض کرد آري دوازده بودند فرمود در ايشان بود لاوي بن ارحينا گفت ميشناسم يا رسول الله او کسي بود که از بنياسرائيل غايب شد پس عود کرد و ظاهر نمود شريعت خود را بعد از اندراس و قرسيطاي ملک او را کشت فرمود در امت من خواهد شد هر چه در بنياسرائيل بوده حذو النعل بالنعل و القذه بالقذه بعد از آن غيبت قائم را ذکر فرمود - و بروايت سيد مرتضي باسناد خود از پيغمبر صلي الله عليه و آله و سلم آن حضرت فرمود جاري نشده در بنياسرائيل چيزي مگر آنکه در امت من جاري شود حتي خسف و مسخ و قذف - و بالجمله اخبار در اين باب از طريق خاصه بسيار است و کذلک از طريق عامه پس روايت کرده در صحيح بخاري باسناد خود از ابي سعيد که رسول الله صلي الله عليه و آله و سلم فرمود هر آينه جاري شود در شما سنت پيشينيان شبر بشبرو ذراع بذراع حتي آنکه اگر داخل سوراخ سوسماري شده باشد شما هم موافقت نمائيد و قريب باين مضمون اخبار از صحاح معتبره بسيار است