ساير فرقه ها که امامت حضرت بقيه الله را قبول ندارند مانند: فرقه محمديه که قائل بامامت سيد محمد پسر امام علي النقي هستند و فرقه فطحيه که اعتقاد بامامت عبد الله پسر امام جعفر صادق عليه السلام دارند و در زمان ما اعتقاد بامامت خود حضرت صادق عليه السلام دارند و فرقه اي که ميگويند امام زمان در شکم مادر است و هنوز متولد نشده و فرقه اي که ميگويند امام حسن عسکري مرده است و بعدا زنده ميشود و فرقه اي که امام حسن عسکري را بامامت قبول دارند ولي ميگويند: ولادت فرزند براي او مسلم نشده و ما فعلا در ايام فترت هستيم، عقيده همه آنها از چند جهت فاسد و باطل است: اول اينکه: پيروان اين عقائد همه منقرض شده اند يعني در عصر شيخ - قرن پنجم هجري و اگر بر حق بودند منقرض نميشدند. دوم اينکه: سيد محمد پسر امام علي النقي عليه السلام در زمان حيات پدر بزرگوارش وفات يافت و همه از مرگ او مطلع شدند. اخبار فوت او بقدري مشهور است که هر کس آنرا رد کند مثل اينست که وفات پدران او را رد کرده است... مولف: شيخ بزرگوار در اينجا بعضي از اين اخبار را نقل ميکند که ما آنرا در جلد دوازدهم بحار الانوار نقل کرديم آنگاه فرموده است: کسانيکه ميگويند [1] امام حسن عسکري (ع) داراي فرزندي نبوده بلکه مشهور است که چنين فرزندي که امام زمان خواهد بود بعدا متولد ميگردد، عقيده اينان نيز باطل است. زيرا لازمه اين عقيده اينست که زمان از وجود امام خالي بماند. در صورتيکه پيشتر فساد آنرا بيان کرديم. مضافا باينکه ما عنقريب اثبات خواهيم کرد که ولادت پسر امام حسن عسکري (ع) معروف بوده است و روايات آنرا نقل



[ صفحه 432]



ميکنيم. و بنابراين عقيده اينان باطل است. و آنها که ميگويند: موضوع براي ما مشتبه شده نميدانيم امام حسن عسکري پسري داشته است يا نه، پس بامامت خود وي باقي خواهيم بود تا ولادت فرزندش مسلم گردد، عقيده اينان بدليلي که گفتيم لازمه اين عقيده اينست که زمان از وجود امام خالي بماند، باطل ميشود. زيرا وفات امام حسن عسکري (ع) را مانند ساير ائمه همه ميدانيم و عنقريب ولادت فرزند دلبندش را ثابت ميکنيم. يعني در کتاب غيبت و نيز کسانيکه معتقدند بعد از امام حسن عسکري (ع) امامي نيست، بهمان دليل که گفتيم از نظر عقل و شرع زمانه نميتواند از وجود حجت خدا خالي بماند، عقيده آنها نيز باطل است. آنها که ميگويند امام حسن عسکري رحلت کرده و بعد از مرگ زنده ميشود، نيز عده اي باطل دارند. زيرا چنانکه گفتيم لازم مي آيد که از هنگام مرگ تا وقتي که خداوند او را زنده کند زمان از وجود امام خالي بماند و اين محال است. روايتي که اينان در اينمورد دستاويز قرار ميدهند که: صاحب الامر بعد از مردن زنده ميشود و از اينجهت او را قائم ميگويند که بعد از مرگش قيام خواهد کرد، بر فرض که اين روايت صحيح باشد، منظور اينست که بعد از آنکه نامش فراموش شد بطوريکه مردم نام او را بزبان نمي آورند مگر کسانيکه معتقد بامامت او هستند، خداوند او را براي همه مردم ظاهر ميگرداند. از اين گذشته ما سابقا بيان داشتيم که: هر امامي که بعد از امام ديگر مي آيد قائم ناميده ميشود. همچنين عقيده فطحيه که قائل بامامت عبد الله افطح پسر امام جعفر صادق هستند و کسانيکه جعفر کذاب را بامامت قبول دارند نيز باطل است. چه پيشتر گفتيم که امام بايد معصوم باشد و آن دو نفر معصوم نبودند. اعمالي که از آنها ظاهر گشت و علماء در کتابها نقل کرده اند و ما از ذکر آن خوداري مي کنيم با مقام عصمت منافات دارد. بعلاوه آن ميان طائفه اماميه مشهور است و ترديد بردار



[ صفحه 433]



نيست، اينست که بعد از امام حسن و امام حسين عليهما السلام منصب امامت در دو برادر قرار نميگيرد. بنابراين اعتقاد بامامت جعفر کذاب بعد از برادش امام حسن عسکري عليه السلام باطل است. چون بطلان اين عقايد بکلي ثابت گرديد، فقط عقيده شيعه اماميه باقي ميماند که معتقد بامامت امام زمان فرزندان امام حسن عسکري عليه السلام هستند. چه اگر اين عقيده هم باطل باشد لازم مي آيد که حق از ميان امت اسلام بيرون رود و البته اين باطل است.