حاصل مضمون دعا اينست: اي خداوندي که خداي نور بزرگ و تخت رفيع [1] و خداي درياي خروشان هستي، و تورات و انجيل و زبور را بر موسي و عيسي و داود از آسمان فرو فرستادي، و اي خداي سايه و شعاع آفتاب، و اي خدائي که قرآن عظيم را بر محمد صلي الله عليه و آله و سلم نازل فرمودي و اي خداي فرشتگان مقرب و پيغمبران مرسل من تو را بقدرت کامله و نورانيت آثار صنع و سلطنت قديمت ميخوانم اي



[ صفحه 1217]



خداي حي قيوم تو را بان نامت که آسمان ها و زمينها با آن روشن گشت ميخوانم. اي زنده اي که پيش از هر زنده اي بوده اي گواهي ميدهم که جز تو خدائي نيست. خداوندا من از جانب مردان و زناني که ايمان بتو آورده اند و در شرق و غرب زمين دشتها و کوه ها و خشکي ها و درياها بسر ميبرند، و از جانب من و پدر و مادرم باندازه وزن دستگاه سلطنت و ذرات آفرينش و آنچه علمت بدان احاطه دارد ميخواهم که درود و رحمت خود را بر آقا و امام ما هادي مهدي راهنمائي که او را خود راهنمائي کرده اي و کسي که دين مقدست بد و پايدار است، برساني خداوندا من بامداد امروز که در آن بسر ميبرم و هر بامدادي تا زنده ام عهد و پيمان خود را با امام خويش تجديد ميکنم، و بيعت او را بگردن ميگيرم و هيچگاه آنرا از نظر دور نميدارم و از ياد نمي برم. خداوندا مرا از ياوران و مدافعين او و آنها که سعي در انجام مقاصد او دارند و از پشتيبان هاي وي و کسانيکه در ارادت بحضرتش سبقت گرفته اند و آنان که در رکابش شهيد مي شوند، قرار بده پروردگارا اگر مرگ را که براي بندگانت يک امر حتمي قرار داده اي ميان من و آن حضرت جدائي انداخت، مرا از قبرم بيرون آور تا در حاليکه کفنم را پوشيده و شمشيرم را از غلاف درآورده و نيزه ام را بدست گرفته ام در ميان آنها که در شهر حاضرند يا آنان که کوچ مي کنند، قرار گيرم و دعوت کننده آن حضرت را اجابت کنم. خداوندا آن طلعت رعنا و آن صورت زيبا را بمن بنما و با نگاهي که بوي ميکنم ديدگانم را روشن گردان. خدايا او را زود برسان و آمدن آن حضرت را آسان کن و راه آمدنش را هموار گردان و مرا از راهي که او ميرود، راه بر حکمش را نافذ و کارش را روبراه کن.



[ صفحه 1218]



پروردگارا شهرهاي خود را بوسيله او آباد کن [2] و بندگانت را زنده گردان زيرا خود گفته اي و گفته ات راست است. ظهر الفساد في البر و البحر بما کسبت ايدي الناس [3] آري فساد اخلاق مردم در دريا و خشکي آشکار گشته است. خداوندا ولي خود و فرزند دختر پيغمبرت را که همنام پيغمبرت ميباشد، ظاهر گردان تا بهر باطلي که ميرسد، آنرا بهم زده از ميان ببرد، و حق را بر جاي خود استوار و آشکار سازد. پروردگارا او را پناه بندگان ستمديده ات و ياور مردمي که جز تو ياوري ندارند قرار ده او را بفرست تا احکام تعطيل شده کتابت قرآن را تجديد و آثار دينت و سنت هاي پيغمبرت را محکم کند و او را از خطر وجود دشمنان، در پرتو لطف خود نگاهدار [4] پروردگارا پيغمبرت محمد صلي الله عليه و آله و کساني را که بواسطه پذيرش دعوت وي از پيروان گشته اند، بديدن وي شاد گردان و به بيچارگي که ما بعد از پيغمبر پيدا کرده ايم رحم کن خدايا اين غم و اندوه را که بر اثر غيبت او بما رسيده با حضور او برطرف نما و در ظهور او شتاب کن، دمشنان ما ظهور آن حضرت را بعيد ميدانند ولي ما آن را نزديک مي دانيم. يا صاحب الزمان بظهورت شتاب کن شتاب کن و نيز در کتاب مصباح الزائر مي نويسد: از حضرت صادق عليه السلام روايت شده که فرمود: هر کس خواست پيغمبر صلي الله عليه و آله يا يکي از ائمه صلوات الله عليهم را از دور زيارت کند بدين گونه زيارت نمايد... تا آنجا که ميگويد:



[ صفحه 1219]



اني من القائلين بفضلکم مقر برجعتکم لا انکره لله قدرته و لا ازعم الا ما شاء الله يعني: من از کساني هستم که اعتقاد بفضل شما دارم، رجعت شما را اقرار مي کنم و اين قدرت را از خداوند انکار مي نمايم و بچيزي جز آنچه خداوند ميخواهد عقيده ندارم. مولف: بيشتر اين اخبار که متعلق بزيارات و دعاهاست در کتابهائي که شهيد و شيخ مفيد و غير اينان نوشته اند و نزد ما موجود است و همچنين در کتاب عتيق ما و در کتاب زوائد الفوائد پسر رضي الدين علي بن طاووس مذکور است. کليني در کتاب کافي از حضرت صادق عليه السلام روايت ميکند که: در ضمن حديث طولاني راجع بجان دادن مومن فرمود: سپس مومن در بهشت برين خاندان پيغمبر (ص) را ملاقات ميکند. و با آنها غذا ميخورد و با آنان گفتگو ميکند تا آنگاه که قائم ما اهلبيت قيام نمايد. وقتي قائم ما قيام کرد، خداوند آنها را زنده ميکند و دسته دسته لبيک - گويان بجانب وي ميشتابند. در آن وقت اهل باطل دچار ترديد ميشوند و افرادي که حرام را حلال ميدانند از ميان ميروند، و اندکي ميمانند، آنها که در ظهورش شتاب ميکنند بهلاکت ميافتند، و آنان که عجله ندارند و تسليم خواسته و مشيت خدايند نجات مييابند، پيغمبر صلي الله عليه و آله به علي عليه السلام فرمود: تو برادر مني و وعده گاه من و تو وادي السلام است. ابن قولويه در کتاب کامل الزياره بسند خود از حضرت صادق عليه السلام روايت مي کند فرمود: چون به نزديک قبر حسين عليه السلام ياهر يک از ائمه رسيدي اين زيارت را بخوان تا اين جمله: اللهم لا تجعله آخر العهد من زياره قبر ابن بنت نبيک و ابعثه مقاما محمودا تنتصر به لدينک و تقتل به عدوک فانک وعدته و انت الرب الذي لا يخلف الميعاد. يعني: خدايا اين را آخرين زيارت من از قبر فرزند دختر پيغمبر قرار مده و او امام حسين را با مقامي پسنديده زنده گردان تا بوسيله او دينت را ياري کني و دشمنت را بکشي، زيرا تو خود اين را باو وعده داده اي، و ميدانم که تو خدائي



[ صفحه 1220]



هستي که وعده ات خلافت نمي پذيرد. همچنين اين زيارت را ميتوان در جنب قبور ساير ائمه هم بخواني. علي بن ابراهيم قمي در تفسير خود اين آيات را بدينگونه تفسير مي کند: قتل الانسان ما اکفره اين انسان اميرالمومنين علي عليه السلام است و ترجمه آيه اينست اين انسان کشته گشت. مگر چه کرده بود گناهش چه بود که او را کشتند؟ سپس خداوند ميفرمايد: من اي شي ء خلقه من نطفه خلقه فقدره ثم السبيل يسره يعني: او را از چه آفريد؟ از نطفه آفريد سپس او را اندازه گيري کرد آنگاه راه را براي او باز گذاشت. ثم اماته فاقبره ثم اذا شاء انشره يعني: سپس او را ميرانيد و بخاک سپرد، و از آن پس هر گاه او را از قبر بيرون مياورد که مقصود زمان رجعت است. کلا لما يقض ما امره [5] ولي آن انسان اميرالمومنين نتوانست ماموريت خود را انجام دهد، و از اينرو بدنيا بر ميگردد تا آنچه خدا بوي دستور داده بود اجرا کند. شيخ حسن بن سليمان در کتاب منتخب البصائر از بهاء الدين سيد علي بن عبد الحميد حسيني باسناد خود از احمد بن عقبه از پدرش روايت ميکند که از حضرت صادق عليه السلام پرسيدند: آيا رجعت صحيح است؟ فرمود: آري. گفتند: نخستين کسيکه ميايد کيست؟ فرمود: حسين عليه السلام است که بعد از ظهور قائم عليه السلام ميايد. عرض شد آيا همه مردم را او هستند؟ فرمود، نه بلکه چنان است که خدا ميفرمايد يوم ينفخ في الصور فتاتون افواجا مردمي بعد از مردمي ميايند. و هم آن حضرت فرمود: امام حسين يا يارانش که با وي کشته شدند در حاليکه هفتاد پيغمبري که با حضرت موسي بن عمران برانگيخته شدند با اوست، بازگشت بدنيا ميکنند. قائم، انگشتر خود را بامام حسين ميدهد چون قائم رحلت کند، امام حسين عليه السلام او را غسل ميدهد و کفن ميکند و حنوط کرده در قبر ميگذارد. و هم در آن کتاب از جابر جعفي روايت نموده که گفت: شنيدم باقر عليه السلام



[ صفحه 1221]



ميفرمود: بخدا قسم مردي از ما اهلبيت بعد از مرگش سيصد و نه سال در جهان سلطنت ميکند. عرضکردم: اين چه وقت خواهد بود؟ فرمود: بعد از قائم پرسيدم: قائم در عالم خود چقدر مي ماند؟ فرمود: نوزده سال. آنگاه منتصر يعني حسين عليه السلام بدنيا برميگردد، براي طلب خون خود و يارانش، و از پس او اميرالمومنين رجعت ميکند. و هم در آن کتاب از حضرت صادق عليه السلام روايت کرده که فرمود: چون تفسير آيه في يوم کان مقداره خمسين الف سنه را از آن حضرت پرسيدند، فرمود: اين در موقع بازگشت و رجعت پيغمبر بدنيا است که مدت سلطنتش پنجاه هزار سال خواهد بود. و اميرالمومنين نيز چهل و چهار هزار سال سلطنت ميکند. [6] مولف: کتاب الانوار المضيئه تصنيف شيخ [7] علي بن عبد الحميد نزد من



[ صفحه 1222]



است و اين اخبار در آن موجود است.