گفتار بيضاوي
بيضاوي در تفسير تلک اذا کره خاسره مي نويسد: اين رجعت، بازگشت زيانکارانست، يا صاحبان اين رجعت زيان کارند و معني آن اينست که: اگر اين رجعت درست باشد، ما از زيانکاران ميباشيم، زيرا ما آنرا دروغ ميدانستيم، و اين را بطور مسخره ميگويند. و انما هي زجره واحده متعلق بمحذوف است يعني آنرا دشوار نگيريد فما هي الا صيحه واحده اين رجعت، جز يک صدا که نفخه است، نيست، فاذاهم بالساهره يعني با آن صدا آنها در روي زمين زنده خواهند بود، بعد از آنکه مرده بودند و در در زمين جاي داشتند
[ صفحه 1192]
ساهره زمين سفيد هموار است. علت اينکه چنين زميني را ساهره گفته اند اينست که سراب در آن جريان دارد، چه ساهره بمعني جاري شدن است، عرب ميگويد: عين ساهره يعني چشمه اي که آب آن جاري است، و ضد ساهره، نائمه است. و هم در کتاب منتخب البصائر از محمد بن سليمان ديلمي از پدرش روايت ميکند که گفت: از حضرت صادق عليه السلام تفسير اين آيه شريفه را پرسيدم: و جعلکم انبياء و جعلکم ملوکا [1] يعني: شما را پيغمبران و پادشاهان قرار داديم. حضرت فرمود: مقصود از انبياء پيغمبر اکرم صلي الله عليه و آله و ابراهيم و اسماعيل و ذريه اوست، و منظور از پادشاهان ائمه اطهار ميباشند، عرضکردم: خداوند چه سلطنتي بشما عطا فرموده؟ فرمود: سلطنت بهشت و سلطنت بهنگام رجعت. نيز در کتاب مزبور از معلي بن خنيس نقل کرده که گفت: حضرت صادق عليه السلام بمن فرمود: نخستين کسيکه بدنيا بر مي گردد، حسين بن علي عليه السلام است و او چندان سلطنت مي کند که از پيري ابروانش بروي ديدگانش ميافتد. سپس حضرت فرمود: اينکه خداوند به پيغمبر ميفرمايد: ان الذي فرض عليک القرآن لرادک الي معاد [2] مقصود پيغمبر است که بدنيا بر ميگردد.
پاورقي
[1] سوره مائده -23.
[2] سوره قصص -85.