و نيز صدوق در کمال الدين از ابن ابي عمير و او از ابن اذينه روايت کرده که گفت: حضرت صادق فرمود: پدرم فرمود: جدم اميرالمومنين صلوات الله عليه فرمود: پسر هند جگر خوار سفياني از بيابان يابس بيرون ميايد. او مردي متوسط القامه، صورتش وحشتناک و سرش ضخيم است و رويش آبله دارد. اگر او را ببيني خيال ميکني يک چشمي است. او از اولاد ابوسفيان مي باشد. او خروج ميکند و بزمين آرام ميايد و بر منبر آن مي نشيند. مولف: زمين آرام ارض ذات قرار کوفه يا نجف است، چنانکه در اخبار باين دو شهر تفسير شده است. نيز در آنکتاب از عمر بن يزيد روايت کرده که حضرت صادق عليه السلام بوي فرمود: اگر تو سفياني را ببيني پليدترين مردم را ديده اي، رنگش سرخ و زرد و چشمش کبود است، در ظاهر مرتب ذکر خدا ميگويد، ولي در حقيقت بطرف جهنم ميرود، در خباثت بجائي ميرسد که زن بچه دارش را از ترس اينکه مبادا مردم را بمحل او راهنمائي کند، زنده بگور ميکند. و هم در آن کتاب مزبور از عبد الله بن ابي منصور روايت نموده که گفت: از حضرت صادق عليه السلام پرسيدم اسم سفياني چيست؟ فرمود: چه کار باسم او داري؟ وقتي او گنجهاي پنجگانه شام يعني دمشق و حمص و فلسطين و اردن و قنسرين را بچنگ آورد، در آن وقت منتظر ظهور قائم باشيد، عرضکردم. او نه ماه سلطنت مي کند، فرمود نه بلکه هشت ماه بدون يکروز زيادتر. نيز در کمال الدين از معلي بن خنيس از حضرت صادق عليه السلام روايت ميکند که فرمود: نخست صداي جبرئيل از آسمان و بعد صداي شيطان از زمين بلند ميشود، پس



[ صفحه 981]



از صداي اول پيروي کنيد مبادا مفتون صداي بعدي شويد و دنبال آن برويد همچنين در آن کتاب از ابوحمزه ثمالي نقل ميکند که گفت: بحضرت صادق عليه السلام عرضکردم: امام محمد باقر عليه السلام ميفرمود آمدن سفياني حتمي است، فرمود: آري اينطور است، اختلاف ميان اولاد عباس هم حتمي است و کشته شدن مردي پاکدل حتمي است و قيام قائم هم حتمي است. عرضکردم: صداي آسماني چگونه است؟ فرمود: در اول روز منادي صدا ميزند: آگاه باشيد حق در شخص علي عليه السلام و شيعيان اوست. آنگاه شيطان در آخر روز صدا ميزند: آگاه باشيد حق در شخص سفياني و پيروان اوست، در اين وقت آنها که ايمان ثابتي ندارند بشک ميافتند. نيز صدوق در کمال الدين از حضرت باقر عليه السلام روايت ميکند که فرمود: پيش از ظهور قائم دو علامت پديد ميايد: يکي گرفتن ماه در پنجم ماه و ديگر گرفتن آفتاب در پانزده ماه از زمان هبوط حضرت آدم تا آنموقع چنين خسوف و کسوفي روي نداده است. و در آنموقع حساب منجمين بهم ميخورد در غيبت نعماني نيز روايت مزبور بسند ديگر مذکور است. هم در کمال الدين از سليمان بن خالد روايت نموده که گفت: شنيدم حضرت صادق ميفرمود: پيش از آمدن قائم دو گونه مرگ خواهد بود: مرگ سرخ و مرگ سفيد، بطوريکه از هر هفت نفر پنج نفر جان ميدهند، مرگ سرخ شمشمير [1] و مرگ سفيد طاعون است. و نيز در آن کتاب از ابوبصير روايت کرده که امام صادق عليه السلام فرمود: قبل از آمدن قائم در پنجم ماه رمضان آفتاب ميگيرد. مولف: در روايات سابق ميگفت ماه در پنجم ماه ميگيرد و در اينجا آفتاب است.



[ صفحه 982]



احتمال دارد هر دو با هم در پنجم گرفته شوند. بنابراين منافات ندارد. و شايد هم چيزي از روايت افتاده باشد. نيز در کمال الدين از ابوبصير و محمد بن مسلم روايت شده که گفتند: شنيديم حضرت صادق عليه السلام ميفرمود: اين امر ظهور امام زمان تحقق نميپذيرد، مگر اينکه دو سوم مردم از ميان بروند عرض شد وقتي دو سوم مردم از ميان بروند، ديگر کي ميماند؟ فرمود: دوست نميداريد که شما يک سوم باقي مانده باشيد؟