دعا اساس و روح عبادت مي باشد.

«الدُّعاءُ مُخُّ العِبادَة». [1] .

دعا مغز عبادت است.

ائمه بزرگوار شيعه، علاوه بر اينکه خود مقيّد به دعا براي امام زمان عليه السلام بوده اند، پيروان خود را نيز به چنين مهمي ترغيب مي فرموده اند :

يونس بن عبدالرحمان گويد : امام رضا عليه السلام همواره به دعا براي صاحب الامر عليه السلام فرمان مي داد. [2] حتي وجود مقدس امام عصر عليه السلام نيز در اين خصوص به شيعيان و پيروان خود دستور داده اند :

«وَأکثِرُوا الدُّعاءَ بِتَعْجِيلِ الفَرَجِ فَإنَّ ذلِکَ فَرَجُکُمْ». [3] .

براي تعجيل در امر فرج بسيار دعا کنيد ؛ زيرا گشايش شما در آن است.

امام صادق عليه السلام در شب قدر، با اصرار زياد در محضر حق متعال به راز ونياز مشغول وبراي فرج وسلامتي موعود منتظَر دعا مي فرمود.

البته دعا براي امام زمان عليه السلام به صِرف توصيه انجام نمي شود، بلکه بايد روح محبّت در آن باشد، تا دعا کننده بدون تکلّف و تصنّع و تنها با انگيزه اظهار محبت، براي محبوب خود دعا کند. با وجود چنين انگيزه اي ديگر نيازي به توصيه و تأکيد نيست. به عنوان مثال، انسان براي بيماري يا مشکل پدرش ناآرام و حتي بي تاب مي شود، و بطور طبيعي براي پدرش دعا مي کند، و بدون نياز به سفارش کسي، در هر مکان و زمان مناسبي او را ياد مي کند. گاهي آن قدر ياد پدر، قلب او را پر مي سازد که خودش را از ياد مي برد، و در اين حالت فقط براي او حاجت مي خواهد.

کساني که در والاي معرفت، قلبشان مالامال از محبّت امام زمان عليه السلام شده است، چنين حالتي دارند.

اين حالت، که شخص در حالات خوش معنوي، فقط و فقط براي امام زمانش دعا کند، براي کساني که آن درجه از محبت او را نچشيده اند، قدري سنگين و تکلّف آور به نظر مي رسد، زيرا آنها چنان محبتي را در خود نيافته اند که خودشان را از ياد ببرند، و تماماً به امام زمانشان بيانديشند. فقط اکسير محبّت، چنين تحولي را در افراد ايجاد مي کند.

براي اينکه نظر علاقه مندان، به اثرات و برکات دعاي بر فرج معطوف گردد بسيار مناسب است که به روايتي از امام صادق عليه السلام در اين ارتباط اشاره گردد :

مفضّل گويد : از امام صادق عليه السلام شنيدم که مي فرمود :

«هنگامي که گرفتاري بني اسرائيل به درازا کشيد و ظلم و ستم بر ايشان از هر سوي باريدن گرفت، چهل روز صبحها روي به درگاه الاهي آورده، ضجّه و گريه آغاز نموده و به دعا قيام کردند، پس از آن درياي رحمت الاهي با دعاي بني اسرائيل به جوشش درآمد و خداوند به حضرت موسي و هارون عليهما السلام وحي فرستاد که بامدد غيبي، بني اسرائيل را از شر فرعون نجات بخشند و صد وهفتاد سال از گرفتاري آنها کاست.

سپس امام ششم عليه السلام فرمود :

شما هم اگر مانند بني اسرائيل به درگاه خدا دعا کنيد خداوند فرج ما را نزديک خواهد فرمود. اما اگر چنين نکنيد اين سختي، به نهايت مدّتش خواهد رسيد». [4] .

در اينجا براي تأکيد بيشتر به فرازي از وصيت مرحوم سيد بن طاووس رحمه الله در اهميت دعا بر فرج حضرت مهدي عليه السلام اشاره مي گردد :

«... اگر دعا براي برادران ديني اين اندازه فضيلت دارد، پس فضيلت دعا براي سلطانِ تو که علّت هستي توست، چقدر خواهد بود؟ تو خوب مي داني و معتقدي که اگر حضرتش نبود خداي متعال تو را نمي آفريد. نه تو را بلکه هيچ فردي از افراد زمان او و زمان تو را نمي آفريد و لطف الاهي به سبب وجود شريف او علّت هستي تو و ديگران شده است، و او سبب رسيدن بشريّت به همه خوبيهاست. بپرهيز، از آن که خويش يا فرد ديگري را در دوستي و دعا بر آن حضرت، مقدّم بداري. دل و زبان خويش را به دعا براي مولاي عظيم الشأن يکي نموده، و حواست را جمع نما. مبادا به خاطر آنچه که گفتم گمان کني که او به دعاي تو نيازمند است. هيهات! اگر عقيده تو چنين باشد، در اعتقاد و دوستي خود بيمار هستي. بلکه آنچه را گفتم به خاطر اين بود که حقّ عظيم و احسان بزرگ او را براي تو بيان کرده و بشناسانم.

بديهي است که اگر پيش از آن که براي خود و عزيزانت دعا کني، براي او دعا نمايي، خداي متعال درهاي اجابت را هرچه زودتر در مقابل تو باز مي نمايد ؛ زيراکه تو اي بنده خدا، درهاي پذيرش دعا را، با قفل هاي جنايت خود بسته اي، بنابراين اگر با دعا براي مولا، به پيشگاه مالک و صاحب اختيار زندگان و مردگان بروي و دعا کني، اميد است که به خاطر آن بزرگوار، درهاي اجابت بر تو باز شود، تا خود و ديگران که براي آنها دعا مي کني، مشمول فضل الاهي گرديده و رحمت و کرم و عنايت خدا شامل حالتان گردد ؛ زيرا تو در دعاي خود به ريسمان او چنگ زده اي. شايد بگويي فلاني و فلاني که از اساتيد تو هستند، از مولاي ما غافل هستند و در مورد او کوتاهي و سستي مي ورزند.

آنچه را که براي تو گفتم، عمل کن، که آن حقيقتي است روشن، و کسي که در مورد مولاي ما سهل انگاري کند و سستي ورزد و از آنچه بيان کردم غافل گردد، به خدا سوگند به اشتباهي که مايه ننگ و عار است مبتلا است.

بنابراين، در نمازهاي واجب، از زياد دعا کردن براي آن حضرت خودداري مکن، باز تکرار مي کنم و مي گويم، که به خاطر آنچه بيان کردم، عذري براي تو در اهميّت ندادن به دعا براي تعجيل ظهور باقي نمي ماند». [5] .