رأفت بيکران حضرت مهدي
شايد اين سخن را بسياري شنيده و از ترس بر جان خود لرزيده اند که دوازدهمين امام معصوم عليه السلام - آن زمان که ظهور مي کند - بيشتر مردم دنيا را مي کشد و جويِ خون به راه مي اندازد ؛ از کشته ها پشته مي سازد، نَفَس ها را در سينه ها قطع مي کند و قيام او براي عذاب و عقوبت مردم است و...!
اين تصوير حجابي بر حجاب هاي او مي افزايد و سدّي افزون بر آن چه هست در برابر ديد مردمان مي کشد تا هرگز نور جمالش را نبينند و به فيض ظهورش نرسند و او بيش از پيش در غربت خود بماند و از فِراق دوستان بنالد!
آن چه بيش از همه قلب محبّانش را مي آزارد آن است که اين سخنان از کساني به گوش مي رسد که دعوي محبّت و ارادت به او دارند ؛ در حالي که غافل اند از اين که آن وجود مقدّس امام عصر عليه السلام رحمت پهناور است. [1] .
امام باقر عليه السلام از پدران گراميش از حضرت اميرالمؤمنين عليه السلام در وصف مهدي آل محمّد عليه السلام چنين نقل فرموده است :
«أوسَعُکُمْ کَهْفَاً، وأکثَرُکُم عِلْماً، وأوْسَعُکُمْ رحماً». [2] .
(حضرت مهدي عليه السلام) از همه شما بيشتر، مردمان را پناه مي دهد و از همه شما علمش افزونتر است، و رحمت و لطفش از همه فراگيرتر.
اين کلام - که به نقل شيخ حرّ عامِلي رحمه الله چهار معصوم آن را نقل فرموده اند - گوهري از خزائن معرفت آن وليّ اللَّه الاعظم است که در نهايت ظرافت، عمق رأفت او را بيان مي کند و وسعت رحمت او را بر عموم يادآور مي شود. از آن جا که مولي الموحّدين حضرت اميرالمؤمنين عليه السلام رأفت او را به «کهف» تشبيه مي فرمايد، مي توان اين نکته را دريافت که چگونه لطف عامّش نه تنها شيعيان و محبّان، که عموم مردمان را فرا گرفته است ؛ همچون کهفي که ملجأ هر پناه جويي است و آغوش امن و امان بر بي پناهان گشوده است و هرکه به او روي آورد ايمن خواهد بود.
حديث مفصّل و جالبي از حضرت رضا عليه السلام نقل شده است. [3] در اين کلام نوراني امام رضا عليه السلام، بايد به نيکي تدبّر نمود و آن جام لبريز از زلالِ وحي را با آرامي نوشيد که کلام امام را فهمي از امام بايد.
اکنون بايد در محضر انوار رضوي زانوي ادب زد و نظاره کرد که چه زيبا، آن حضرت از رأفت امام پرده برمي گيرد و آن برتر از معنا را به پيمانه الفاظ مي ريزد و جان ها را به تماشا مي نشاند. نخست او را به صاحب اُنسي رفيق مانند، تشبيه مي کند که در اُنسش آرامش جان است و در رفاقتش محبّت بيکران. ديگرباره اين مقام را با تعبيري عميق تر به تصوير مي کشد و رأفتش را به پدري دلسوز تشبيه مي کند که از هيچ هدايت و ارشادي دريغ نمي ورزد ؛ چه عطوفت و لطف پدر از محبّت و انس رفاقت برتر است. لطف امام، امّا، فوق اين هاست. مهر امام مهر برادري است که همراه انسان و همزاد با او به دنيا آمده است يا اين که يکي بوده اند ؛ مثل دانه خرما و سپس دو نيم گشته اند ؛ گويي انسان را جزئي از خود مي داند و اينسان به او مهر مي ورزد ؛ محبّانش را جدا از خود نمي بيند و رعيّتش را از اجزاي خود مي انگارد.
تشبيه ها بدين ترتيب است :
پاورقي
[1] وَالرَّحْمَةُ الواسِعَة.... مفاتيح الجنان، زيارت آل يس.
[2] إثبات الهداة، ج7، ص75.
[3] الکافي، کتاب الحجّة، بابٌ نادرٌ جامعٌ في فضل الإمام وصفاته.