آية الله حاج شيخ مرتضي حائري به نقل از مرد صالح و فقيه روشن ضمير مرحوم آقاي حاج حسين حائري فشارکي فرمود:

ميرزاي شيرازي قبل از صدور فتواي تاريخي اش، تعدادي از فضلاء و اصحاب فاضل خويش را جمع و با آنان پيرامون حکم تنباکو و لوازم و عوارض پيش بيني شده و نشده آن به بحث نشست. يکي از شاگردان مبرز وي، مأموريت داشت که خلاصه مطالب را تنظيم و به مرحوم ميرزاي شيرازي بدهد، تا او آن مباحث مطرح شده را در کمال آرامش و دقت مجددا بررسي کند. آن شاگرد مبرز هر روز چنين مي کرد و ايشان نيز پس از بحث و مطالعه دقيق، بر آن مطالب حاشيه انتقادي و يا تأييدي مي نگاشت.

از جمله مسائل مطرح شده پيرامون فتواي فوق، ترس از امکان وقوع خطر جاني براي مرحوم شيرازي آنهم پس از صدور حکم فتوا بود که او و ساير شاگردان مي بايستي در صورت وقوع چنين خطري، پاسخي قوي از براي خداوند آماده مي ساختند.

مرحوم آية الله سيد محمد فشارکي که بر اين باور بود جان ميرزاي شيرازي در مقابل مصلحت دين ارزشي ندارد، خود را به اندرون خانه ميرزاي شيرازي رسانده و پس از انجام تعارفات در کمال صراحت چنين مي گويد:

جنابعالي حق بزرگ استادي، تعليم، تربيت و ساير حقوق بر من فراوان داريد، خواهش مي کنم به اندازه چند دقيقه از حقوق خود صرف نظر کرده تا بتوانم با جنابعالي آزادانه صحبت کنم؟!

ميرزاي شيرازي که خود فوق العاده به رعايت آداب اصرار مي ورزيد، نيز با کمال احترام مي گويد: بفرماييد.

مرحوم فشارکي با آزاد منشي هر چه تمام تر مي گويد: سيد! چرا مي ترسي جانت به خطر افتد؟ چه بهتر که پس از عمري خدمت به اسلام و تربيت عده اي، به سعادت شهادت برسي که خود موجب سعادت شما و افتخار ماست:



در راه وطن دادن جان آسان است

انديشه ما شهادت و ايمان است



ترس از چه کنيم اگر که خصم آمده است

ميدان نبرد ما پر از شيران است [1] .



ميرزاي بزرگ شيرازي مي گويد: من نيز همين عقيده شما را داشتم، ولي با تأخير در حکم، مي خواستم افتاء مذکور به دست ديگري - حضرت ولي الله اعظم عجل الله تعالي فرجه الشريف - نوشته شود! پس امروز به سرداب مطهر آن جناب - در سامرا - رفتم و آن حالت تشرف به من دست داد و من حکم تحريم تنباکو را از زمان آن حضرت نوشته و به ايران فرستادم. [2] .