بازگشت

اعلام الوري باعلام الهدي


نوشته: امين الاسلام، ابي علي الفضل بن الحسن الطبرسي.

تصحيح و تعليق: علي اکبر غفاري.

ناشر: دارالمعرفه، بيروت.

شماره صفحه ها: 460.

امين الاسلام طبرسي، از عالمان، مفسران، مجتهدان بنام قرن پنجم و ششم هجري است.

وي، به احتمال زياد، به سال 468، يا 469، ديده به جهان گشوده و روزگار جواني را در مشهد مقدس، به فراگيري دانش گذراند و در رشته هاي علمي متداول: ادبيات عرب، حديث، فقه، اصول، تفسير و... اطلاعات گسترده اي اندوخت و در اين دانشها، صاحب نظر شد و در سال 523 ه. ق. به شهر سبزوار رفت و تا پايان عمر، در همان جا بزيست و به نشر فرهنگ اسلامي پرداخت . [1] .

ابوالحسن علي بن زيد بيهقي معاصر طبرسي درباره مقام علمي وي مي نويسد:.

(در نحو، فريد بود... در علوم ديگر، به درجه افادت رسيد. تصانيف بسيار است او را... [2] .

مرحوم طبرسي، پس از سالها تحقيق، تأليف، تدريس، تربيت شاگردان و... به سال 548 ه. ق. در سبزوار به ديدار حق شتافت.

از وي، آثار علمي بسيار به جا مانده، از جمله: اعلام الوري بأعلام الهدي . [3] وي در اين اثر، زواياي گوناگون زندگي ائمه(ع) را با تتبع وسيع و ژرف، نمايانده و در بيان مطالب، شيوه استدلال عقلي و نقلي را به گونه بسيار عالمانه و دقيق پي گرفته و با ابتکار در خوري، مباحث را روشن و به اثبات رسانده است. مطالب کتاب، از چنان اتقاني برخوردار است که عالمان بزرگ، در نوشته هاي خود، فصل، يا فصلهايي را از آن، به صورت کامل نقل کرده اند.

نويسنده، کتاب را در چهار رکن اساسي، سامان داده، رکن چهارم آن، درباره امامت ائمه(ع) بويژه امامت امام زمان(ع) است. درباره امام زمان(ع)، روي مطالب زير، انگشت گذارده است:.

اسم، کنيه، لقب، ولادت، نام مادر گرامي حضرت، کساني که امام را در کوچکي ملاقات کرده اند، اثبات امامت امام عصر، به دليل عقل، چگونگي غيبت، دلايل و شواهد بر غيبت، برخي توقيعات، نام کساني که به ديدار امام توفيق يافته اند، نشانه هاي قيام، ايّام ظهور، سيره عملي حضرت، به هنگام قيام، روش حکومت و ويژگيهايي که در حضرت وجود دارد و...

در پايان، به پاسخ شبهات مي پردازد:.

1. علت طولاني شدن غيبت.

2. اگر غيبت، سودي به حال مسلمانان نداشته باشد، چه تفاوتي بين حيات و مرگ حضرت خواهد بود.

3. حکم حدودي که بر جنايتکاران در زمان غيبت واجب مي شود، چيست.

4. دليل غيبت.

5. آيا ادله اي که براي غيبت امام عصر(عج) مورد استناد قرار گرفته، کافي است.

6. اگر شيعه پذيرفته است که پس از پيامبر(ص) نبيّ نخواهد آمد، چگونه در اخبار شيعه، آمده: مهدي شريعت را نسخ مي کند، به حکم داوود حکم مي کند، جزيه نمي پذيرد و... آيا اينها اثبات نبوت جديد نيست.


پاورقي

[1] (روضات الجنات)، خوانساري. ج 357:5؛ (امل الآمل)، حر عاملي، تحقيق سيد احمد حسيني، ج 216:2، دارالکتاب الاسلامي؛ (معجم المؤلفين)، عمر رضاکحاله، ج 66:8، داراحياء التراث العربي؛ (اعيان الشيعه)، ج 399:8.

[2] (مفاخر اسلام)، علي دواني، ج 410:3؛ (تاريخ بيهق)، 243 - 242، ابن فندق.

[3] (روضات الجنات)، ج 357:5.