بررسي ريشه اي موضوع
با اينکه بيشترين حجم سخن مقاله مورد بحث مربوط به امام زمان (عج) است، ليکن به طور طبيعي بخشي از آن نيز به مسئله امامت به طور کلي ارتباط يافته، به باورهاي شيعه در اين موضوع تهاجم شده، مسئله، تقليدي معرفي شده است. [1] .
بدين ترتيب پيش از پرداختن به موضوع امام عصر (عج) و مباحث مهدويت نخست بايد به مسئله امامت پرداخت؛ زيرا توجه به اين موضوع فراگير و اساسي بخشي از سؤالات مربوط به مهدويت را پاسخ خواهد داد.
ليکن بررسي اصل اعتقادي امامت بي مقدمه و در خلا امکان ندارد، پس بايد به طور ريشهايتر مسئله را نگاه کرد. اين است که رهبري امام در جامعه ديني با هدف هدايت مردم و پياده کردن دين در جامعه به جانشيني پيغمبر (ص) و پس از ايشان مطرح ميشود. بنابراين، مقدم بر امامت نبوت مطرح است و مقدم بر نبوت نيز «توحيد»، حکمت الهي و «هدايت عامه» رخ مينمايند و ضرورت وحي و نبوت و رهبري پيامبر (ص) و امام (ع) را آشکار ميسازند.
پيوند اساسي ميان توحيد و صفات خدا با نبوت و امامت «متکلمان» عامه و خاصه را بر آن داشته که «قاعده لطف» را در بحث نبوت و امامت مطرح کرده طبق آن ضرورت اين اصل را نتيجه بگيرند. [2] .
البته امامت ابعاد گوناگوني دارد که در ادامه بحث، آن ها را واخواهيم رسيد.
بنا بر آنچه گذشت نتيجه ميگيريم که نويسنده يا نويسندگان مقاله مورد بحث بدون توجه به مبادي بحث امامت به باورهاي شيعه در اين موضوع حمله ور شده آن را در سطح موضوعي تقليدي فرو کاستهاند. در حاليکه اين موضوع با رکن رکين و اصل نخستين دين يعني توحيد، ارتباط کامل داشته، نفي آن به نفي توحيد، نفي واجب الوجودي حق و انکار صفات کمالياش مانند حکمت خواهد انجاميد. چگونه است کسي منادي توحيد باشد و مخالفان خود را مشرک و خارج از دين بنامد، اما در عين حال خودش به ضروريات دين، روح توحيد، صفات خدا، فلسفه نبوت و ولايت و رهبري پيامبر و امام (ع) بي توجه باشد؟!
پاورقي
[1] بنگريد به صص 7،15،18،19،21 - 23 نوشته مورد بحث.
[2] بنگريد به اين منابع از متکلمان شيعه و سني:علامه حلّي، کشف المراد في شرح تجريد الاعتقاد،ص 348، نشر جامعه مدرسين قم، 1407 ق؛ شريف جرجاني، شرح المواقف ج 8، ص 222، منشوراتالرضي، قم، بيتا؛ سعدالدين التفتازاني، شرح المقاصد، منشورات الشريف الرضي، قم، چاپ اول، 1409 ق؛ امام فخر رازي، المحصل، مکتبه دارالتراث، قاهره، چاپ اول، 1411 ق.