بازگشت

تفسير مجمع البيان طبرسي


مرحوم طبرسي، اختلاف علما را در مورد حروف معجمي که در ابتداي سوره ها آمده است، به اول سورهِ بقره، احاله مي دهد و مي گويد: «شرح اقوال علما را در آن جا بيان کرديم»، ولي در آن جا هيچ روايتي را دربارهِ حروف ياد شده، نمي آورد و تنها به معناي مورد نظر خودش، اشاره مي کند و مي گويد: «کاف در کهيعص از کافي،ها از هادي، يا از حکيم، عين از عليم و صاد از صادق مي باشد».

سپس در ادامهِ بحث، در ذيل آيهِ نخست سورهِ مريم، سه روايت را به قرار زير بازگو مي کند:

الف) از عطاء بن سائب، وي از سعيد بن جبير و ايشان از ابن عباس نقل مي کند که گفته است: «همانا کاف از کريم، و هاء از هادي، و ياء از حکيم، عين از عليم و صاد از صادق مي باشد».

ب) روايت عطا و کلبي از ابن عباس: «همانا معناي کهيعص اين است. که خداوند، کافي بر خلقش، هادي بر بندگانش، عالم به مخلوقاتش و صادق در وعده و قول هايش و دست او بالاي دست مردم است».

پ) از اميرالمؤمنين (ع) روايت شده است، که آن حضرت، در دعايش فرمود: «ا سألک يا کهيعص....؛ اي کاف، هاء، ياء، عين، صاد از تو مسئلت مي کنم...».

مرحوم طبرسي مي افزايد: «بنابراين، هر کدام از حروف، به صفتي از صفات خداوند عزوجل دلالت دارد.» [1] .


پاورقي

[1] مجمع البيان، طبرسي، ج 6، ص 502.