بازگشت

استاد سيد ابراهيم ستوده


وي، از سادات صحيح النسب باينچوب است که در سال 1309 شمسي در شهر سنندج چشم به دنيا گشود.

او کرد زبان شافعي مذهب بود.

او، صاحب آثاري مانند نوبهار، گلبانگ، تندر، طوفان است. همگي اين‌ها، شامل بهترين اشعار فارسي در قصائد و غزليّات، رباعيّات و قطعات زيبا و دل‌انگيزي است که سروده‌اند.

او، در رديف مهم‌ترين سرايندگان معاصر قرار داشته است.

وي، از علاقه‌مندان به نظام مقدّس جمهوري اسلامي بود و مسؤو‌ليت انجمن شعر و ادب وزارت ارشاد را تا پايان حيات خود عهده دار بود.

ما، در اين جا، يکي از اشعارش را که در مدح اجداد طاهرينش سرود، مي‌آوريم. براستي او، از افتخارات بزرگ خطه‌ي اديب پرور کردستان، بلکه ايران اسلامي است. سيره و سلوک پسنديده وي، بايد الگو و سرمشق همه‌ي علاقه‌مندان و ادباي منطقه و ايران اسلامي قرار گيرد.

وي، در فروردين ماه سال 1379 در پي يک بيماري نسبتاً طولاني، به رحمت ايزدي پيوست و پيکر پاک وي، در روستاي باينچوب، د رجوار مرقد مطهر بابا شيخ احمد باينچوب، از نوادگان حضرت رضا(ع) و از اجداد پاک وي، به خاک سپرده شد.

اينک متن قصيده وي به‌زبان کردي:



1. جيلوهي جه‌لاي نور عيرفان و سه فا

ئايه‌نه‌ي بالانه‌ماي مصطفي‌



2. هه‌شته‌مين نيهال جوباري به‌هه‌شت‌

په‌ي ته‌شريف تو به هه‌شت بي به‌هه‌شت‌



3. سولتان ئيقليم زوهد و قه‌ناعه‌ت‌

زيب ئه‌فزاي ئه‌وره‌نگ وه‌رع و مه‌ناعه‌ت‌



4. ديباچه‌ي کيتاب ته‌سليم و ره‌زا

ماناي ره‌ضاي محض رازي به قه‌زا



‌5. روله‌ي عيلم و حيلم حه‌وسه‌له و تاقه‌ت

بابوي ته‌قوا و دين پاکي و سه‌داقه‌ت‌



‌6. ئاگاجه عولووم سيرري و زاهيري‌

قيبله‌ي پير و مير نه‌قشي و قادري‌



7. توربه‌تت وينه‌ي گولاو جه بوي گول

بوي احمد مه‌دونه دماخ دل‌



8. مه‌ولانا خاليد کورد شاره زور

گلکوش جه ره‌حمه‌ت باري بو پر نوور



9. جه رووي ئاگاهي و راي باخه‌به‌ري

ياسه‌ش‌فه‌رماوان به‌ئينشاي ده‌ري:



10. «حاجي‌په‌ي‌ره‌وزهيره‌زاته‌شريف‌به‌ر

ئي بالاته رهن جه حج ئه کبه‌ر»



11. يائيمام‌رضاشاه‌خوه‌راسان

قه‌سه‌مت مه‌دو به ذاتي سوبحان‌



‌12. به‌مه‌لائيکه‌ي«اَع­لي‌عِليّين»

به ماناي که‌لام «رَبّ العالَمين»



13. به شاي انبيا «خَت­مُ‌المُر­سَلين»

ساحيب ته‌شريف کاف، هاوسين‌



14. به عيلم و ته‌قواي شاه (لافَتي)

شايسته‌ي نزول سوره‌ي (هَل آتي)



15. به پاکي زهرا بِض­عَه البَتُول

وه‌شه‌ويس‌خاس(صِدّيقه‌ورسول)



16. به سه‌خا و سه‌فاي (مجتبي حسن)

نوور دوديده‌ي شير بوت شکهن‌



17. به گيان بازي شاي شه‌هيدان حسين‌

هه‌ساره‌ي ره‌خشاي «بَي­نُ النَيٍّري­ن»



18. به زين العِباد ته‌وسيفش به حه‌ق

که‌س نمه‌تاوو حهه‌تتا فه‌رزده‌ق‌



19. به شکافه‌نده‌ي زه‌رري شه‌مس عيلم

ئيمام باقر دورر ده‌رياي حيلم‌



20. به ئوستاي داناي عيلم ره‌بباني

جعفر صادق حيدر ساني‌



21. به ئه‌وکه‌س حيلمش مه‌شهوورهن نه عام

موسيبن جعفر شاي والا مه‌قام‌



22. به ويت که نوورت مه‌دره‌خشو چون توور

مه کوور و خه‌ففاش نه وينان ئه‌و نوور



23. به ته‌قواي تقي و به پاکي علي(ع)

موراد و مورشد موتته‌قي و وه‌لي‌



24. به شاي عسکري حسن به‌ل ئه

حسهن ئايه‌نه‌ي ئه‌نوار(ذات ذوالمِنَن)



25. به عه‌دل مهدي ئيمام مه‌وعوود

(عَجَل اللّهُ عَه­دَهُ المَس­عود)



26. گاگا ستوده‌ي بي نه‌وا ياد که‌ر

خاترش وه عيشق ئازيزان شاد که‌ر



27. کيمياي لوتفت دريغ مه که‌رليش

با روو سياهي ياران نه‌يو پيش‌



28. دلش به خوه‌رشيد ميهرت ره‌وشهن‌بو

باير ته‌بعش گول و گولشهن بو



و اينک ترجمه‌ي اين قصيده‌ي زيبا، به زبان فارسي بيت به بيت:



1. اي جلوه‌ي نور عرفان و صفاي دل‌

آينه‌ي تمام نماي اوصاف و خصيصه‌هاي مصطفي(ص)



2. هشتمين شجره‌ي رسته در جويبار بهشت‌

3. اي که سلطان مملکت زهد و فنا هستي‌

زينت‌بخش اورنگ و اريکه‌ي ورع و مناعت طبعي‌

4. اي ديباچه‌ي کتاب تسليم و رضا(ي حق)

اي معنا و تفسير رضاي محض(در برابر فضا و قدر الهي) اي رضا به قضاي الهي‌

5. اي فرزند علم و حلم (و شکيبايي)

اي مظهر تقوا و دين و پاکي و صداقت‌

6. اي آگاه به (اسرار) علوم ظاهري و باطني‌

اي قبله‌ي رهبران و پيروان دو طريقه (تصوّف عرفان‌؛ نقشبنديّه و قادريّه)

7. تربت مطهر تو، بوي گلاب مي‌دهد و بوي عطر رسول خدا(ص) از آن به مشام دل مي‌رسد

8. مولانا خالد شهرزوري (عارف و شاعر نامدار کُرد از رهبران طريقه‌ي نقشبنديه) -‌که بارگاهش پر از نور رحمت الهي باد -

9. از روي (بصيرت) و آگاهي و با خبري (از جايگاه و منزلت الهي و معنوي تو)

در انشاي شعر به زبان فارسي فرمودند:

10. «اي حاجي! روضه‌ي حضرت رضا تشريف ببر

(زيارت) و تشرّف به بارگاه او، از صد حج اکبر بالاتر است‌. برگردد حاجيا! به سوي مشهدش روان».

11. اي امام رضا شاه خراسان!

قَسَمَت­ مي‌دهم به ذات سبحان‌

12. به ملائک (مقام گرفته در) اعلي عليين به معناي کلام رب العالمين‌

13. به شاه انبيا، ختم المرسلين‌

که صاحب مقام و شرف، کاف،ها و سين است‌

14. به علم و تقواي شاه لا فتي (علي (ع»

(کسي که) شايسته‌ي نزول سوره هل اتي (بود)

15. به پاکي زهرا(س) بضعه البتول‌

عزيز خاصّ، صديقه‌ي رسول‌

16. به سخاوت و صفاي امام حسن مجتبي(ع)

17. به جانبازي شاه شهيدان امام حسين(ع)

ستاره‌ي درخشان بين النيرين (بين دو ستاره درخشان علي(ع) و فاطمه(ع))

18- به زين العابدين که کسي از عهده‌ي توصيفش، به حق، بر نيايد حتّي فرزدق (شاعر معروف و توان‌مند عرب).

که شعر بلندش در وصف آن حضرت، معروف است).

19- به شکافنده‌ي ذرات خورشيد علم‌

امام باقر درّ درياي حلم (شکيبايي)

20- به استاد داناي علوم رباني‌

جعفر صادق، حيدر ثاني‌

21- به آن کسي که حلمش مشهور عام است‌

موسي بن جعفر شاه والامقام‌

22- به خودت که نورت مي‌درخشد چون کوه طور

مگر کوران و خفاشان نبينند آن نور

23- به تقواي تقي و به پاکي علي النقي(ع)

24- به شاه عسکري، حسن،

آيينه‌ي انوار ذات ذوالمنن‌

25- به عدالت مهدي امام موعود

عَجَلُ اللّه عَهَدهُ المَسعود

26- گاه گاهي، ستوده (نام شاعر) بي‌نوا را ياد کن‌

خاطرش به عشق عزيزان، شاد کن‌

27- کيمياي لطفت را از وي دريغ مکن‌

تا رو سياه و (شرمنده) ياران نشود

28- دلش را به خورشيد مِه­رت روشن کن‌

و (زمين) باير طبعش را گُل و گُلشن کن