بازگشت

تفاوت کلام با فلسفه دين


«کلام» با «فلسفه ي دين» به لحاظ روش و غايت و موضوع، تفاوت دارد. دانش کلام، دانشي است که غايت آن، دفاع از آموزه هاي ديني خاص است و به همين جهت، دانش کلام، هميشه، به صورت مضاف يا به صورت يک اسم مرکب وصفي به کار مي رود و گفته مي شود: «کلام اسلامي» يا «کلام مسيحي» و مانند آن، در حالي که «فلسفه ي دين»، چنين نيست؛ زيرا، فلسفه ي دين، اوّلاً از همه ي تعاليم يک دين بحث نمي کند، بلکه از آموزه هاي مشترک بين الاديان بحث مي کند و ثانياً، در مقام دفاع از تعاليم يک دين نيست و لذا بعضي از فيلسوفان دين، در بحث خداشناسي، نهايتاً به اين نتيجه مي رسند که هيچ کدام از ادلّه ي که بر له وجود خدا اقامه شده است مثبت وجود خدا نيست يا بعضاً ملحد يا لاادري هستند. از اين رو، دانش کلام، به عنوان دانشي مطرح است که يا بي موضوع است يا يک عنوان مشيري براي موضوعات اش درست مي کنيم و مي گوييم: «آن، دانشي است که از گزاره هاي متون مقدس ديني با غايت دفاع از تعاليم و متون ديني خاص، بحث مي کند و از روش هاي متنوّعي مانند روش تجربي يا عقلي يا روش تاريخي يا روش شهودي ممکن است استفاده بکند».