موي سر
حسن الشعر يسيل شعره علي منکبيه؛ [1] .
زيبا موي که موهايش را بر شانه هايش مي ريزد.
بشعره صهوبة؛ [2] .
مويش، کمي سرخ است.
برأسه وفرة سحماء سبطة تطالع شحمة أذنه؛ [3] .
مويي سياه و لَخت دارد که تا نرمه ي گوش اش مي رسد.
بشعره قطط؛ [4] .
مويش کمي مجعَّد است.
في شعر رأسه قطط؛ [5] .
موي سرش کمي چين و شکن دارد.
في رأسه ذؤابة؛ [6] .
گيسويي دارد.
و کان علي رأسه ذؤابتان؛ [7] .
دو گيسو دارد.
بذؤابتين؛ [8] .
با دو گيسو.
علي رأسه فرق بين وفرتين کأنّه ألف بين واوين؛ [9] .
ميان دو دسته مويش، فرق باز کرده مانند «الف» ميان دو «واو».
عبارات بالا، پنج مشخّصه از مشخّصات موي حضرت را بيان مي دارد:
الف) موي حضرت، زيبا است. «حسن الشعر»، يعني، زيبا موي. يک معناي «صهوبة» نيز واضحيِ رنگ و زيباييِ منظر است [10] و بيان مي کند که موي حضرت، زيبا است و رنگي صاف و واضح و خوش منظر دارد.
ب) رنگ موي امام، «سحماء»، يعني سياه رنگ است. البته، معناي ديگر «صهوبة»، سرخي است که به سياهي مي زند؛ [11] يعني، موي زيباي حضرت، سياه خالص نيست، بلکه سرخي کمي هم دارد. البته، سياهي، غلبه دارد و سياه ديده مي شود.
ج) موي حضرت، بلند است. «وَفرة»، مويي را گويند که تا نرمه ي گوش رسد. حضرت، وقتي فرق باز مي کنند و موها را به دو طرف شانه مي کنند، تا نرمه ي گوش مي رسد.
د) «سبط» موي لَخت بدون جعد و چين است. «قَطَط» موي مجعّد و شکن دار را گويند؛ يعني، موي حضرت، کاملاً لخت و صاف نيست، کمي چين و شکن دارد.
درباره ي جدّ بزرگوارش نبي گرامي اسلام هم عبارت «سَبِط الشعر» [12] وارد شده است و هم «قَطَط الشعر». [13] جامع آن، «رَجِل الشعر» [14] است؛ يعني، نه کاملاً مجعّد و نه کاملاً لخت و بي حالت.
ه) حضرت، يک يا دو گيسو مي بندند و فرق سرشان را باز مي کنند.
تذکر: بايد توجه کرد که گيسو و موي بلند که براي حضرت ولي عصر عجل الله تعالي فرجه نقل شده است مربوط به زماني است که متداول و معمول در جامعه داشتن چنان مويي است.
پاورقي
[1] الارشاد، ج 2، ص 382.
[2] ينابيع المودة، ص 467 (نقل از منتخب الأثر، ص 209، ح 49).
[3] کمال الدين، ج 2، ص 446 (ملاقات).
[4] کمال الدين، ج 2، ص 475 (ملاقات).
[5] الغيبة، طوسي، ص 273 (ملاقات).
[6] کمال الدين، ج 2، ص 407 (م: ج 2، ص 116) [ملاقات ].
[7] الاحتجاج، ج 2، ص 462.
[8] الخرائج، ج 1، ص 481 (ملاقات).
[9] کمال الدين، ج 2، ص 457 (م: ج 2، ص 194) [ملاقات ].
[10] الصهبة أشهر اللون وأحسنها حين تنظر اليها. (لسان العرب، ج 1، ص 532).
[11] الصهبة مختصة بالشعر، و هي حمرة يعلوها سواد (لسان العرب، ج 1، ص 532).
[12] العدد القوية، ص 120.
[13] تفسير القمي، ج 2، ص 271.
[14] معاني الأخبار، ص 80.