چهارمين بحث مقدماتي، تبيين ضرورت هاي بحث از تاريخ دوران غيبت کبري مي باشد.

با توجه به اين که، گذشته چراغ راه آينده است، ضرورت بحث از تاريخ و سير تحولات عصر غيبت کبري ، روشن خواهد بود.

تاريخ نگري - البته آن طور که قرآن کريم آن را مطرح کرده است - انسان را چشمي بينا و درکي عميق مي بخشد و بر خلاف آن چه برخي تصور مي کنند، انسان در زندان گذشته ها، زنداني نمي شود، بلکه وضعيت فعلي خود را با توجه به گذشته بهتر درک مي کند و خود را براي آينده اي قابل پيش بيني و قابل تحقق آماده مي سازد؛ به گونه اي که مي توانيم بگوييم: يک انسان تاريخ نگر، يک انسان آينده نگر مي باشد. با آگاهي ويژه اي به سوي آينده حرکت مي کند و چنان چه لازم ببيند، مي تواند در ساختن آينده ي خود، نقش به سزايي داشته باشد.

بنابراين، دانستن تاريخ صدر اسلام و پيچيدگي هاي دوران امامان معصوم پس از پيامبرصلي الله عليه وآله و سپس دوران غيبت تا حال حاضر، به ما امکان برنامه ريزي بهتري براي آينده مي دهد.

از اين گذشته، براي رشته ي تخصصي تاريخ و رشته هاي تخصصي فقه و حديث و تفسير، آگاهي از دوران غيبت کبري تا حال حاضر، امري حياتي و ضروري است؛ زيرا بدون دانستن اين تحولات، بسياري از مسايل تخصصي اين رشته ها، قابل درک و فهم علمي نخواهد بود، تا جايي که مي توان گفت: چنان چه کسي در تاريخ اسلام و مسلمين، آن هم در تمام دوران هاي گذشته، سير تاريخي نداشته باشد و صاحب تحقيق نباشد، نمي تواند به تمام منابع استنباط و تفقه در دين، اشراف داشته باشد و دعوي اجتهاد مطلق کند. هر چند افراد غير مطلع از تاريخ، چنين ادعايي را سنگين مي دانند و شايد چنين مطلبي را مبالغه اي بيش ندانند، اما در حدّ اشاره بايد گفت: حديث و رجال ما، که بخش عمده اي از منابع و اطلاعات مهم اين رشته را تشکيل مي دهند، بدون آگاهي از تحولات دوران غيبت کبري ، ناقص و ناتمام بوده، و نظرات اجتهادي ما قابل اعتماد نخواهد بود.