عَنْ أَبي خالِد الکابُليِّ، قالَ: دَخَلْتُ عَلي سَيِّدي عَليِّ بْنِ الْحُسَيْنِ زَيْنُ العابِدينَ - عَلَيْهِمَا السَّلام -، فَقُلْتُ لَهُ: يَابْنَ رَسُولِ اللَّه! أَخْبِرني بِالَّذينَ فَرَضَ اللَّهُ - عَزَّ وَ جَلَّ - طاعَتَهُمْ وَ مَوَدَّتَهُمْ وَ أَوْجَبَ عَلي عِبادِهِ الْاِقتِداءَ بِهِمْ بَعْدَ رَسُولِ اللّهِ - صَلَّي اللَّهُ عَلَيْهِ وَ آلِهِ وَ سَلَّم -، فَقالَ لي:

يا کَنْکَرُ! [1] إِنَّ أُولِي الْأَمْرِ الَّذينَ جَعَلَهُمُ اللّهُ - عَزَّ وَ جَلّ - أَئمَّةً لِلنّاسِ وَ أَوْجَبَ عَلَيْهِمْ طاعَتَهُمْ: أَميرُالْمؤْمِنينَ عَليُّ بْنُ أَبي طالبٍ - عَلَيّهِ السَّلام -، ثُمَّ الْحَسَنُ، ثُمَّ الْحُسَيْنُ ابْنا عَليِّ بْنِ أَبي طالِبٍ، ثُمَّ انْتَهي الْأَمْرُ إِلَيْنا.

ثُمَّ سَکَتَ، فَقُلْتُ لَهُ: يا سَيِّدي! رُوِيَ لَنا عَنْ أَميرِالمؤْمِنينَ [عَليٍّ] - عَلَيْهِ السَّلام - أَنَّ الْأَرْضَ لَاتَخْلُو مِنْ حُجَّةٍ لِلّهِ - جَلَّ وَ عَزَّ - عَلَي عِبادِهِ، فَمَنِ الْحُجَّةُ وَ الإِمامُ



[ صفحه 128]



بَعْدَکَ؟

قالَ: ابْني مُحَمَّدٌ وَ اسْمُهُ فِي التَّوْراةِ باقِرٌ، يَبْقَرُ الْعِلْمَ بَقْرًا، هُوَ الْحُجَّةُ وَ الْإِمامُ بَعْدِي، وَ مِنْ بَعْدِ مُحَمَّدٍ ابْنُهُ جَعْفَرٌ، وَ اسْمُهُ عِنْدَ أَهْلِ السَّماءِ الصَّادِقُ.

فَقُلْتُ لَهُ: يا سَيِّدي! فَکَيْفَ صارَ اسْمُهُ الصّادِقُ و کُلُّکُمْ صادِقُون؟

قالَ: حَدَّثَني أَبي، عَن أَبِيهِ - عَلَيْهِمَا السَّلام - أَنَّ رَسُولَ اللّهِ - صَلَّي اللّهُ عَلَيْهِ وَ آلِه - قالَ:

إِذَا وُلِدَ ابْني جَعْفَرُ بْنُ مُحَمَّدِ بْنِ عَليِّ بْنِ الْحُسَيْنِ بْنِ عَليِّ بْنِ أَبي طالِبٍ - عَلَيْهِمُ السَّلام - فَسُمُّوهُ الصّادِقَ، فَإِنَّ لِلْخامِسِ مِنْ وُلْدِهِ وَلَدًا اسْمُهُ جَعْفَرٌ يَدَّعِي الْإِمامَةَ اجْتِراءً عَلَي اللّهِ وَ کِذْبًا عَلَيْهِ، فَهُوَ عِنْدَ اللّهِ جَعْفَرٌ الْکَذّابُ الْمُفْتَرِي عَلَي اللّهِ - عَزَّ وَ جَلّ -، و المُدَّعِي لِما لَيْسَ لَهُ بِأَهْلٍ، المُخالِفُ عَلي أَبِيهِ و الحاسِدُ لِأَخِيهِ، ذلِکَ الَّذي يَرُومُ کَشْفَ سَتْرِ اللّهِ عِنْدَ غَيْبَةِ وَليِّ اللّهِ - عَزَّ وَ جَلّ.

ثُمَّ بَکَي عَلِيُّ بْنُ الْحُسَيْنِ - عَلَيْهِمَا السَّلام - بُکاءً شَديدًا، ثُمَّ قالَ: کَأَنّي بِجَعْفَرٍ الْکَذّابِ وَ قَدْ حَمَلَ طاغِيَةَ زَمانِهِ عَلي تَفْتيشِ أَمْرِ وَليّ اللّهِ وَ الْمُغَيَّبِ في حِفْظِ اللّهِ، و التَّوْکيلِ بِحَرَمِ أَبِيهِ جَهْلًا مِنْهُ بِوِلادَتِهِ، وَ حِرْصًا مِنْهُ عَلي قَتْلِهِ إِنْ ظَفَرَ بِهِ، [وَ] طَمَعًا في ميراثِهِ حَتّي يَأْخُذَهُ بِغَيْرِ حَقِّهِ.

قالَ أَبُوخالِدٍ: فَقُلْتُ لَهُ: يَا ابْنَ رَسُولِ اللّهِ! وَ إِنَّ ذلِک لَکائِنٌ؟

فَقَالَ: إِي وَرَبّي! إِنَّ ذلِکَ لَمَکْتُوبٌ عِنْدَنا في الصَّحِيفَةِ الَّتي فيها ذِکْرُ الْمِحَنِ الَّتي تَجْرِي عَلَيْنا بَعْدَ رَسُولِ اللّه - صَلَّي اللّهُ عَلَيْهِ وَ آلهِ.



[ صفحه 129]



قالَ أَبُوخالِدٍ: فَقُلْتُ: يَا ابْنَ رَسُولِ اللّه! ثُمَّ يَکُونُ ماذا؟

قالَ: ثُمَّ تَمْتَدُّ الْغَيْبَةُ [2] بِوَليّ اللّهِ - عَزَّ وَ جَلّ -، الثّاني عَشَرَ مِنْ أَوْصِياءِ رَسُولِ اللّه - صَلَّي اللّهُ عَلَيْهِ وَ آلِه - وَ الْأَئِمَّةِ بَعْدَهُ.

يا أَباخالِدٍ! إِنَّ أَهْلَ زَمانِ غَيْبَتِهِ القائِلينَ بِإِمامَتِهِ وَ الْمُنْتَظِرينَ لِظُهُورِهِ، أَفَضَلُ مِنْ أَهْلِ کُلِّ زَمانٍ؛ لِأَنَّ اللّهَ - تَبارَکَ وَ تَعالَي - أَعْطاهُمْ مِنَ الْعُقُولِ وَ الْأَفْهامِ وَ الْمَعْرِفَةِ ما صَارَتْ بِهِ الْغَيْبَةُ عِنْدَهُمْ بِمَنْزِلَةِ المُشاهَدَةِ، وَ جَعَلَهُمْ في ذلِکَ الزَّمانِ بِمَنْزِلَةِ المُجاهِدينَ بَيْنَ يَدَي رَسُولِ اللّهِ - صَلَّي اللّهُ عَلَيْهِ وَ آلهِ - بِالسَّيْفِ، أُولئِکَ الْمُخْلِصُونَ حَقًّا وَ شيعَتُنا صِدقًا وَ الدُّعاةُ إِلَي دِينِ اللّهِ - عَزَّ وَ جَلَّ - سِرًّا وَ جَهْرًا.

و قالَ عليُّ بْنُ الحُسَيْنِ - عَلَيْهِمَا السَّلامُ -: انْتِظارُ الْفَرَجِ مِنْ أَعْظَمِ الْفَرَجِ.».

(يعني:

از أبوخالدِ کابُلي [3] منقول است که گفت: بر سَروَرَم، عليّ بن حُسَيْن زَيْن العابدين - عليهما السّلام -، وارد شدم. او را گفتم:

اي پسرِ رسولِ خدا! مرا از کساني که خدايْ - عَزَّ وَ جَلّ - طاعت و مَوَدَّتِ ايشان را واجب گردانيده و بر بندگانِ خويش واجب ساخته است که پس از رسولِ خدا - صلّي اللّه عليه و آله و سلّم - از ايشان پيروي کنند، آگهي دِه.

به من فرمود: اي کَنْکَر! [4] أُولوالْأَمر [5] که خدايْ - عَزَّ وَ جَلّ - ايشان را پيشوايِ مردمان ساخته و طاعتِ ايشان را بر آنان [= مردمان] واجب گردانيده است، اينانند: أميرِمؤمنان عليّ بن أبي طالب - عَلَيْهِ السَّلام -، آنگاه حَسَن و پس از وي حُسَيْن، دو فرزندِ عليّ بن أبي طالب، و سپس کار به ما رسيد.

آنگاه [إمامِ سجّاد - عليه السّلام -] خاموش مانْد. او را گفتم: اي سَروَرَم! از



[ صفحه 130]



أميرِمؤمنان علي - عليه السّلام - برايِ ما روايت کرده اند که زمين از حُجّتي که خدايِ عزيز و جليل را بر بندگانش باشد، تهي نَمانَد؛ حجّت و إمامِ پس از شما کيست؟

فرمود: پسرم محمّد که نامِ او در تورات «باقر» است؛ دانش را نيک بَرمي شکافَد [6] ؛ او حُجَّت و إمامِ پس از من است؛ و پس از محمّد، پسرش جعفر، که نامِ او نزدِ آسمانيان «صادق» است.

به آن حضرت گفتم: اي سَروَرَم! در جائي که شما همگي «صادق» هستيد، چگونه نامِ او «صادق» شد؟

فرمود: پدرم از پدرش - که بر هر دو درود باد - برايم نقل کرد که رسولِ خدا - صلّي اللّه عليه و آله - فرمود:

هنگامي که پسرم، جعفر بن محمّد بن عليّ بن حُسَيْن بن عليّ بن أبي طالب - عليهم السّلام -، زاده شد، او را «صادق» بناميد؛ چه پنجمين [نسل] از فرزندانش را فرزندي باشد که جعفر نام دارد؛ وي، از سرِ گستاخي بر خداوند و دروغ بستن بر او، اِدّعايِ إمامت مي کُنَد؛ وي نزدِ خداوند جعفرِ کذّاب و کسي است که بر خدايْ - عَزَّ وَ جَلّ - دروغ مي بَندَد و چيزي را که شايسته آن نيست اِدِّعا مي کُنَد و با پدرش استيزه گر است و بر برادرِ خويش رشک مي بَرَد؛ او کسي است که مي خواهد به هنگامِ غَيبتِ وليِّ خداوند - عَزَّ وَ جَلّ - پرده إلهي را بَردَرَد.

آنگاه عليّ بن حُسَيْن - عَلَيْهِمَا السَّلام - سخت بگريست و سپس فرمود: گوئي جعفرِ کذّاب را مي بينم که ستمْ پيشه گستاخِ روزگارِ خويش را، به بازجُستِ کارِ وَليِّ خدا و آنکه در حفظِ إلهي نهان گرديده و به تحتِ نظرِ گرفتنِ پردگيانِ پدرش واداشته است، زيرا نمي دانَد که او [= إمامِ دوازدهم - عليه السّلام -] زاده شده و آزمندانه مي خواهد اگر بَر وي دست يابَد به قَتْلَشْ آرَد و طَمَع در ميراثِ او بسته تا بناحق آن را برگيرَد.



[ صفحه 131]



أبوخالد گفت: به آن حضرت گفتم: اي پسرِ رسولِ خدا! اين واقع خواهد شد؟

فرمود: سوگند به پروردگارم که چُنين مي شود. اين، نزدِ ما، در صَحيفه اي که در آن ذِکْرِ محنتهائي که پس از رسولِ خدا - صلّي اللّه عليه و آله - بر ما مي رَوَد، آمده، نوشته شده است.

أبوخالد گفت: من گفتم: اي پسرِ رسولِ خدا! سپس چه مي شود؟

فرمود: آنگاه غَيبتِ وليِّ خداوند - عَزَّ وَ جَلّ - که دوازدهمين تن از أَوصيايِ رسولِ خدا - صلّي اللّه عليه و آله - و أئمّه پس از اوست، به درازا مي کَشَد.

اي أبوخالِد! أهلِ زمانِ غَيبتِ وي که به إمامتِ او معتقد و منتظرِ ظهورش باشند، از أهلِ همه زمانها برترند؛ زيرا خدايْ - تَبارَکَ و تَعالَي [7] - خِرَد و دريافت و شناختي به ايشان داده است که «غَيبت» برايِ ايشان به منزله «مُشاهَدَت» است، و ايشان را در آن زمان بسانِ کساني قرار داده است که پيشارويِ رسولِ خدا - صلّي اللّه عليه و آله - با شمشير جِهاد کُنَند؛ آنان مُخْلِصانِ حقيقي و شيعيانِ راستينِ ما و کساني اند که در نهان و آشکار به دينِ خدايْ - عَزَّ وَ جَلّ - دعوت مي کنند.

و عليّ بن حُسَيْن - عليهماالسّلام - فرمود: انتظارِ فَرَجِ از بزرگترين گشايشهاست.).

صَدوق - قُدِّسَ سِرُّه - گفته: اين حديث را برايِ ما عليّ بن أحمد بن موسي و محمّد بن أحمد بن شَيْباني [8] و عليّ بن عبداللّهِ وَرّاق، و آنها از محمّد بن أبي عبداللّهِ کوفي، و او از سَهل بن زيادِ الآدَمي، و او از عبدالعظيم بن عبداللّهِ حَسَني - رَضِيَ اللّهُ عَنْه -، و او از صَفوان، و او از إبراهيم بن أبي زياد، و او از أبوحَمزه ثُمالي، و او از أبوخالدِ کابُلي، و او از عليّ بن حُسَيْن - عليهما السّلام - نقل کرده اند.

صَدوق همچُنين در ذيلِ حديث گفته است: در آنچه إمام زَيْن العابدين - عليه السّلام - درباره جعفرِ کذّاب گفته، در خبر دادنِ آن حضرت از رخدادهاي آينده او، دلالتي [بر إمامتِ إمام زين العابدين - عليه السّلام -]هست. مانندِ اين از إمام



[ صفحه 132]



أبوالحسن عليّ بن محمّدِ عسکري [يعني: إمامِ هادي] - عليهماالسّلام - روايت شده که آن حضرت وقتي او [= جعفرِ کذّاب] زاده شد مسرور نگرديد و روايت شده که آن حضرت ما را آگهي داده که زودا وي [= جعفرِ کذّاب] خلقي کثير را گمراه مي کند. اينهمه، دليل برايِ [إمامتِ] آن حضرت [يعني: إمامِ هادي] - عليه السّلام - است؛ زيرا برايِ إمامت، دليلي بزرگتر از درستْ خبردادن از آنچه خواهد شد پيش از آنکه چيزي رخ بدهد، وجود ندارد. دلالتِ عيسي بن مريم - عليه السّلام - بر پيامبري اش هنگامي که مردمان را از آنچه مي خوردند و در خانه هاشان مي اندوختند خبر داد [9] ، از همين دست است؛ چُنان که پيامبر - صلّي اللّه عليه و آله - نيز چُنين کرد و هنگامي که أَبوسُفيان در دل گفت: «مَنْ فَعَلَ مِثْلَ ما فَعَلْتُ؟ جِئْتُ فَدَفَعْتُ يَدي في يَدِه! أَلا کُنْتُ أَجْمَعُ عَلَيْهِ الجُمُوعَ مِنَ الأَحابيشِ و کِنانَةَ فَکُنْتُ أَلقاهُ بِهِم [10] فَلَعَلِّي کُنْتُ أَدْفَعُهُ» (يعني: که چُنين کرده که من کردم؟ آمدم و دست در دستِ او نهادم! آيا من نبودم که انبوهي از أحابيش و کِنانه [11] را بر ضدِّ او گِرْد مي آوَردم و با ايشان با او مواجه مي شدم و چه بسا مي توانستم او را برانم!)، پيامبر - صلّي اللّه عليه و آله - او را از خيمه خويش آواز داد و فرمود: «إذًا کانَ اللّهُ يُخْزِيکَ [12] يا أَباسُفيان!» (يعني: در اين صورت - اي أبوسُفيان! - خدايت خوار مي کرد!). اين، بمانندِ دلالتِ عيسي بن مريم - عليهما السّلام -، دلالتي برايِ [نُبُوَّتِ] آن حضرت - عليه السّلام - بود. و هر يک از أَئِمَّه - عليهم السّلام - که چُنين خبرهائي بدهد، اين نشان مي دهد او إمامي است که خدايْ - تَبارَکَ و تَعالَي - طاعتِ او را واجب گردانيده است.

محمّد بن حسن بن أحمد بن وليد - رَضِيَ اللّهُ عَنْه - براي ما نقل کرد و گفت که: سعد بن عبداللّه برايمان نقل کرد و گفت که: جعفر بن محمّد بن حسن بن فرات برايمان نقل کرد و گفت که: صالح بن محمّد بن عبداللّه بن محمّد بن زياد ما را خبر داد که مادرش فاطمه، دختر محمّد بن هيثم معروف به ابنِ سيابه [13] ، گفت:



[ صفحه 133]



در خانه أبوالحسن عليّ بن محمّدِ عسکري [يعني: إمامِ هادي]- عليهما السّلام - بودم، در زماني که جعفر در آن خانه زاده شد، و ديدم که أهلِ خانه به ولادتِ او شادمان شدند. به نزدِ أبوالحسن - عليه السّلام - رفتم و او را از اين واقعه شادمان نديدم. به او گفتم: «يا سَيِّدي! ما لِي أَراکَ غَيْرَ مَسْرُورٍ بِهذَا الْمَوْلُود؟» (يعني: اي سَروَرَم! چه شده است که شما را بخاطرِ اين نوزاد شادمان نمي بينم؟). آن حضرت - عليه السّلام - فرمود: «يَهُونُ عَلَيْکَ أَمْرُهُ فَإِنَّهُ سَيُضِلُّ خَلْقًا کَثيرًا» (يعني: اين بر تو آسان شود؛ که زودا او خَلقي کثير را گمراه مي سازد).» [14] [15] .



[ صفحه 137]