بازگشت

نص پيامبر بر حضرت قائم


«عَنِ الصّادِقِ جَعْفَرِ بْنِ مُحَمَّدٍ عَنْ أَبيهِ عَن آبائِهِ - عَلَيْهِم السَّلام - قالَ:

قالَ رَسُولُ اللّهِ - صَلَّي اللَّه عَلَيْهِ و آلِه -: حَدَّثَني جِبْرَئيلُ عَنْ رَبِّ الْعِزَّةِ - جَلَّ جَلالُهُ - أَنَّهُ قَالَ:

مَنْ عَلِمَ أَن لا إِلهَ إِلّاَ أَنَا وَحْدي وَ أَنَّ مُحَمَّدًا عَبْدِي وَ رَسُولي وَ أَنَّ عَليَّ بْنَ أَبي طالِبٍ خَليفَتي وَ أَنَّ الْأَئِمَّةَ مِنْ وُلْدِهِ حُجَجِي، أُدْخِلهُ الْجَنَّةَ بِرَحْمَتي و نَجَّيْتُهُ مِنَ النَّارِ بِعَفْوي وَ أَبَحْتُ لَهُ جِواري و أَوْجَبْتُ لَهُ کَرامَتي وَ أَتْمَمْتُ عَلَيْهِ نِعْمَتي وَ جَعَلْتُهُ مِنْ خاصَّتي وَ خالِصَتي، إِنْ ناداني لَبَّيْتُهُ وَ إِنْ دَعاني أَجَبْتُهُ وَ إِنْ سَأَلَني أَعْطَيْتُهُ وَ إِنْ سَکَتَ ابْتَدَأْتُهُ وَ إِنْ أَساءَ رَحِمْتُهُ وَ إِنْ فَرَّ مِنّي دَعَوْتُهُ وَ إِن رَجَعَ إِلَيَّ قَبِلْتُهُ وَ اِنْ قَرَعَ بابي فَتَحْتُه.



[ صفحه 108]



وَ مَن لَمْ يَشْهَدْ أَن لا إِلهَ إِلّا أَنَا وَحْدي، أَوْ شَهِدَ بِذلِکَ وَ لَمْ يَشْهَدْ أَنَّ مُحَمَّدًا عَبْدي وَ رَسُولي أَوْ شَهِدَ بِذلِکَ وَ لَمْ يَشْهَدْ أَنَّ عَلِيَّ بْنَ أبي طالِبٍ خَليفَتي، أَوْ شَهِدَ بِذلِکَ وَ لَمْ يَشْهَدْ أَنَّ الْأَئِمَّةَ مِنْ وُلْدِهِ حُجَجي، فَقَد جَحَدَ نِعْمَتي وَ صَغَّرَ عَظَمَتي وَ کَفَرَ بِآياتي وَ کُتُبي؛ إِنْ قَصَدَني حَجَبْتُهُ وَ إِنْ سَأَلَني حَرَمْتُهُ وَ إِنْ ناداني لَمْ أَسْمَعْ نِداءَهُ وَ إِنْ دَعاني لَمْ أَسْتَجِبْ دُعاءَهُ وَ إِنْ رَجاني خَيَّبْتُهُ وَ ذلِکَ جَزاؤُهُ مِنّي وَ مَا أَنَا بِظَلّامٍ لِلْعَبِيد.

فَقامَ جابِرُ بْنُ عَبْدِاللّهِ الْأَنْصارِيُّ، فَقالَ: يا رَسُولَ اللّه! وَ مَنِ الْأَئِمَّةُ مِنْ وُلْدِ عَليِّ بْنِ أَبي طالِبٍ؟

قالَ: الْحَسَنُ وَ الْحُسَيْنُ سَيِّدا شَبابِ أَهْلِ الجَنَّةِ، ثُمَّ سَيِّدُالْعابِدينَ في زَمانِهِ عَلِيُّ بْنُ الحُسَيْنِ، ثُمَّ الْباقِرُ محمّد بنُ عَلِيٍّ - وَ سَتُدْرِکُهُ يا جابِرُ! فَإِذَا أدْرَکْتَهُ فَأَقْرِئْهُ مِنِّي السَّلامَ -، ثُمَّ الصّادِقُ جَعْفَرُ بْنُ مُحَمَّدٍ، ثُمَّ الکاظِمُ مُوسَي بْنُ جَعْفَرٍ، ثُمَّ الرِّضا عليُّ بْنُ مُوسي، ثُمَّ التَّقِيُّ مُحَمَّدُ بْنُ عَلِيٍّ، ثُمَّ النَّقِيُّ عَلِيُّ بْنُ مُحَمَّدٍ، ثُمَّ الزَّکِيُّ الْحَسَنُ بْنُ عَلِيٍّ، ثُمَّ ابْنُهُ القائِمُ بِالْحَقِّ مَهْديُّ أُمَّتي الَّذي يَمْلَأُ الْأَرضَ قِسْطًا وَ عَدْلًا کَمَا مُلِئَتْ جَوْرًا وَ ظُلْمًا.

هؤُلاءِ - يا جابِرُ! - خُلَفائي وَ أَوْصِيائي وَ أَوْلادِي وَ عِتْرَتي، مَنْ أَطاعَهُمْ فَقَدْ أَطاعَني وَ مَنْ عَصَاهُم فَقَدْ عَصَاني وَ مَنْ أَنْکَرَهُمْ أَوْ أَنْکَرَ واحِدًا مِنْهُمْ فَقَدْ أَنْکَرَني؛ بِهِمْ يُمْسِکُ اللّهُ - عَزَّ وَجَلَّ - السَّماءَ أَنْ تَقَعَ عَلَي الْأَرْضِ إِلّاَ بِإِذْنِهِ وَ بِهِمْ يَحْفَظُ اللّهُ الْأَرْضَ أَنْ تَميدَ بِأَهْلِها». [1] .



[ صفحه 109]



(يعني:

از إمام جعفر بن محمّد الصّادق - عليهما السّلام - منقول است که از پدرش و پدرِ بزرگوارش از پدرانِ خويش - عليهم السّلام - نقل کرد که فرمودند: رسولِ خدا - صلّي اللّه عليه و آله - فرمود:

جِبرئيل از رَبّ العِزَّه [2] - جَلَّ جَلالُه [3] - برايم نقل کرد که فرموده است:

«هر کس بداند که جُز من که يکتايم خدائي نيست و محمّد بنده و فرستاده من است و عليّ بن أبي طالب جانشينِ من است و آن پيشوايان که از فرزندانِ اويند حُجَّتهايِ من اند، او را به رحمتِ خود به بهشت اندرآرم و به عفوِ خويش از آتش برَهانَم و همسايگي ام را بر او روا دارَم و کرامتِ خويش را بر وي واجب گردانَم و نعمتِ خود را بر او تمام سازم و او را از برگزيدگان و ويژگانِ خويش قرار دهم؛ اگر آوازم دهد او را لَبَّيک گويم و اگر بخوانَدَم إجابتش کُنَم و اگر از من درخواست کُنَد او را بدهَم و اگر خاموش باشد من با او بياغازَم و اگر بَد کُنَد بر او ببخشايم و اگر از من بُگْريزَد او را بخوانم و اگر به سويِ من بازگَردَد درپذيرَمَش و اگر درِ [خانه] مرا بکوبَد [بر او] بُگْشايم.

و هرکس گواهي ندهد که جُز من که يکتايم خدائي نيست، يا به اين گواهي دهد ولي گواهي ندهد که محمّد بنده و فرستاده من است، يا به اين گواهي دهد ولي گواهي ندهد که عليّ بن أبي طالب جانشينِ من است، يا به اين گواهي دهد ولي گواهي ندهد که آن پيشوايان که از فرزندانِ اويند حجّتهايِ من اند، هر آينه نعمتِ مرا إنکار کرده و عَظَمَتم را خوار شُمارده و به آيه ها و کتابهايِ من کافر شده است؛ اگر آهنگِ من کُنَد، محجوبَش سازم، و اگر از من درخواست کُنَد، محرومَش دارم، و اگر آوازم دهد، آوايش را نشنوم، و اگر مرا بخوانَد، دُعايش را نپذيرم، و اگر به من اميد بَندَد، نوميدش کُنَم، و اين جزائي است که من به او مي دهم و من بر بندگان سِتَمْران نيستم».



[ صفحه 110]



پس جابِر بن عبداللّهِ أنصاري برخاست و گفت: اي رسولِ خدا! اين پيشوايان که از فرزندانِ عليّ بن أبي طالب اند، کيستند؟

فرمود: حَسَن و حُسَيْن، دو سَروَرِ جوانانِ بهشتي؛ آنگاه سَروَرِ عبادتگرانِ روزگارِ خويش، عليّ بن حُسَيْن؛ آنگاه باقر، محمّد بن علي، - که اي جابر! تو او را درخواهي يافت، و چون او را دريافتي سلامِ مرا به او برسان -؛ آنگاه صادق، جعفر بن محمّد؛ آنگاه کاظم، موسي بن جعفر؛ آنگاه رضا، عليّ بن موسي؛ آنگاه تَقي، محمّد بن عليّ؛ آنگاه نَقي، عليّ بن محمّد؛ آنگاه زَکيّ، حَسَن بن عليّ؛ و سپس پسرش، آن بَرپايْ دارنده حق، مَهديِ أُمّتِ من که زمين را - همانگونه که از جَوْر و ستم پُر شده است - از قِسط و عدل پُر سازَد.

اي جابِر! اينان جانشينان و أَوصياء و فرزندان و عِترتِ [4] من اند؛ هرکه از ايشان فرمان بَرَد از من فرمان بُرده و هرکه از فرمانشان سربپيچَد از فرمانِ من سرپيچيده و هرکه ايشان را إنکار کُنَد يا يکي از ايشان را مُنکر شود، مرا إنکار کرده است. خدايْ - عَزَّ و جَلّ - به واسطه ايشان آسمان را نگاه داشته است تا جُز به إِذنِ او بر زمين فرونيُفْتَد و خداوند با ايشان زمين را نگاه مي دارَد تا باشندگانِ خود را نَجُنبانَد.).



[ صفحه 113]




پاورقي

[1] کمال الدّين و تمام النّعمة / 285 «و نگر: پهلوان، 1 : 487 - 484؛ و: کمره اي: 1: 372 - 371».

[2] ««رَبّ العِزَّه» يعني «خداوند [= مالکِ] عزّت و منعت» (روض الجنان، ط. آستانِ قدس، 246:16). إضافه «ربّ» به «عزّت» يا به سببِ اختصاص بدان است؛ گوئي که فرموده باشد: «ذوالعزّة»، و يا ازآن رو که هرکه را عزّتي هست، خدايِ متعال مالکِ حقيقيِ آن عزّت است؛ که به فرموده خودش - در: س 3 ي 26 - «تُعِزُّ من تَشَآء» (نگر: جوامع الجامع، تحقيق گُرجي، 424:3).

مَزيدِ آگاهي را، نگر: تفسير الصّافي، تحقيق: الحُسَينّي الأمينّي، 210:6».

[3] «يعني: بزرگ است شکوهمنديِ او».

[4] ««عِتْرَت» که جمعِ آن «عِتَر» مي شود -، در زبانِ عربي چند معنا دارد و در اينجا همان معنايِ معروفِ آن، که «زاد و رود، ذُرّيّه و أولاد، نزديک ترين خويشان» باشد، مناسبتِ تام دارد.

البتّه در تناسبِ اين کاربرد (يعني: کاربردِ «عترت» درباره أئمّه طاهرين - عليهم السّلام -) با پاره اي از ديگر معانيِ اين واژه هم تأمّلاتِ باريک و لطيفي صورت بسته که خواندني است.

نگر: مجمع البحرينِ طُرَيْحي، إعداد محمود عادل، 115:3 و 116؛ و: غريب الحديث في بحارالأنوار 18:3؛ و: الفائقِ زَمَخشَري، 170:1 (ذيلِ «ثقل / الثَّقَلَيْن»؛ و: مفردات نهج البلاغه يِ قُرَشي، ص 700 و 701؛ و: نُزهة النَّظَرِ بَدْري، ص 539 و 540».